منظور از مال اکلوژن نامرتبی و بی‌نظمی دندان‌ها است که مشکلات بسیاری را برای سلامت دهان و دندان ایجاد می‌کند. شلوغی دندان‌ها مانع عملکرد مناسب آنها می‌شود. بایت نامناسب و به خوبی روی هم قرار نگرفتن دندان‌ها باعث جلو آمدن، کج شدن، به هم فشردگی یا فاصله‌دار شدن دندان‌ها می‌شود. گاهی اوقات دندان‌های بالا بسیار جلوتر از دندان‌های پایین قرار می‌گیرد و کاملاً آنها را می‌پوشاند یا بالعکس دندان‌های پایین دندان‌های بالا را هنگام بستن دهان می‌پوشاند. نامرتبی دندان‌ها مشکلات عدیده‌ای را در پی دارد، برای مثال به دلیل بی‌نظمی دندان‌ها غذا خوردن و صحبت کردن برای بیمار دشوار می‌شود. به‌هم‌ریختگی دندان‌ها بر ساختار صورت و زیبایی ظاهری نیز اثر می‌گذارد و اعتماد به نفس فرد را هنگام لبخند زدن کاهش می‌دهد.
کج و نامرتب بودن دندان‌ها تاثیر مخربی بر اعتماد به نفس دارد و فرد هر بار هنگام لبخند زدن یا صحبت کردن مشکل زیبایی دندان‌های خود را به یاد می‌آورد و خجالت‌زده می‌شود، نتیجه نهایی گوشه‌گیری و منزوی شدن به خاطر مشکلی است که اصلاح آن امروزه بسیار ساده است. با این توصیف جای تعجب نیست که افراد بسیاری برای صاف و مرتب کردن دندان‌های خود به کلینیک‌های دندانپزشکی مراجعه می‌کنند. متخصصین با تجربه ما با داشتن بهترین امکانات و بر اساس شدت و علت بهم ریختگی دندان ها می توانند بهترین گزینه های درمانی را به شما پیشنهاد می دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با تماس حاصل فرمائید.
علل
شلوغی دندان‌ها عموماً ارثی است، یعنی این که نامرتبی دندان‌ها از والدین به فرزندان به ارث می‌رسد. ممکن است فک بالا و فک پایین هم‌اندازه نباشد یا بزرگی فک متناسب با اندازه دندان‌ها نباشد و در نتیجه دندان‌ها به‌هم‌ریخته شود یا انواع اختلال بایت ایجاد شود.
تغییر اندازه یا ساختار هر یک از دو فک، همانند نقص‌های مادرزادی شکاف لب و کام یا لب شکری بر شکل فک و صورت اثر می‌گذارد. از دیگر علل شلوغی دندان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:• عادت کودک به مکیدن انگشت، زبان زدن، مکیدن پستانک پس از سه سالگی و استفاده درازمدت از شیشه شیر
• دندان اضافی، دندان غائب، دندان نهفته یا دندان بدشکل و غیرعادی
• جوش خوردن نامناسب شکستگی فک پس از آسیب‌دیدگی شدید
• وجود تومور در دهان و فک
انواع
در ادامه انواع مختلف نامرتبی دندان‌ها را به اختصار شرح می‌دهیم:
اورجت:
دندان‌های بالا بسیار جلوتر از دندان‌های پایین قرار می‌گیرد.
کراس بایت:
یک یا چند عدد از دندان‌های بالا و پایین به طور منظم روی هم قرار نمی‌گیرد. گاهی دندان‌های بالا به جای آن که جلوی دندان‌های پایین باشد، پشت آنها قرار می‌گیرد. همچنین گاهی دندان‌های بالا متناظر با دندان‌های پایین نیست و دندان‌های معادل روی هم قرار نمی‌گیرد.
اپن بایت:
زمانی که دندان‌های عقب دهان روی هم قرار می‌گیرد، فضایی بین دندان‌های پیشین بالا و پایین وجود دارد و دهان بسته نمی‌شود.
دندان‌ها و فک پایین جلوتر از فک بالا است.
فاصله بین دندان‌ها:
فاصله بین دندان‌ها متناسب نیست و دندان‌های فاصله‌دار زیبایی لبخند را خدشه‌دار می‌سازد.
• شلوغی و به‌هم‌فشردگی دندان‌ها: این مشکل غالباً به دلیل کوچکتر بودن ساختار فک به وجود می‌آید و در دهان فضای کافی برای جایگیری مرتب تمام دندان‌ها وجود ندارد.
• جلو بودن دندان‌ها: جلو بودن دندان‌ها از زیبایی چهره می‌کاهد و اجازه نمی‌دهد دندان‌ها به خوبی روی هم قرار بگیرد.
طبقه‌بندی
نامرتبی و بی‌نظمی دندان‌ها به سه دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود:
• کلاس 1: شایع‌ترین نوع شلوغی دندان‌ها است که مشخصه آن اندکی جلوتر بودن دندان‌های بالا از دندان‌های پایین است و بایت مشکل دیگری ندارد.
• کلاس 2: در این حالت اختلال اوربایت وجود دارد، یعنی فک و دندان‌های بالا به نحو مناسب فک و دندان‌های پایین را نمی‌پوشاند.
• کلاس 3: اختلال آندربایت مشاهده می‌شود، یعنی این که فک و دندان‌های پایین، فک و دندان‌های بالا را می‌پوشاند.
درمان
درمان ارتودنسی
خوشبختانه متخصصین ارتودنسی روش‌های مختلفی را برای اصلاح مشکل نامرتبی دندان‌ها و خلق لبخندی زیبا با دندان‌هایی صاف و ردیف پیشنهاد می‌دهند.
ارتودنسی فلزی
ارتودنسی فلزی قدیمی‌ترین نوع ارتودنسی و تا به امروز پرطرفدارترین روش برای مرتب کردن دندان‌ها است. برای سیم‌کشی دندان‌ها از بریس فلزی مدرن ساخته شده از استیل ضدزنگ گرید بالا استفاده می‌شود که نازک‌تر، سبک‌تر و راحت‌تر از بریس‌های فلزی قدیمی است. ارتودنسی فلزی یکی از بادوام‌ترین، مطمئن‌ترین و اقتصادی‌ترین روش‌ها برای مرتب کردن دندان‌ها به شمار می‌رود.
ارتودنسی شفاف
سازو کار ارتودنسی شفاف با بریس‌های سرامیکی کمابیش مانند ارتودنسی فلزی است، اما تفاوت اصلی این دو روش در این است که براکت‌های ارتودنسی شفاف از کامپوزیت شفاف سرامیکی و همرنگ دندان ساخته می‌شود. بنابراین ارتودنسی شفاف به هیچ وجه مانند ارتودنسی فلزی جلب توجه نمی‌کند و باعث ناراحتی و خجالت بیمار در طول درمان نمی‌شود. البته این بریس‌های سرامیکی اندکی شکننده‌تر و گران‌تر از بریس‌های فلزی نیز هستند.
ارتودنسی لینگوال
ارتودنسی لینگوال کاملاً مخفی است و سیم‌ها و براکت‌های آن پشت دندان‌ها، کاملاً خارج از دید گذاشته می‌شود. شیوه عملکرد ارتودنسی زبانی مشابه ارتودنسی فلزی معمولی است و برای درمان انواع مشکلات دندانی از شلوغی دندان‌ها تا فاصله‌دار بودن آنها به کار برده می‌شود. مدت زمان درمان به شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد و معمولاً 24 ـ 6 ماه طول می‌کشد. ارتودنسی زبانی برای درمان کلیه دندان‌ها کاربرد دارد، اما فضای لازم برای جای دادن بریس باعث می‌شود که این روش برای تمام موارد مناسب نباشد.
ارتودنسی نامرئی
ارتودنسی نامرئی یا اینویزیلاین نیز با هدف مرتب و منظم کردن دندان‌ها انجام می‌شود. چون در ارتودنسی نامرئی از پلاک‌های شفاف و متحرک استفاده می‌شود، این روش برای بیمارانی ایده‌آل است که تمایلی به دیده شدن براکت‌ها و سیم‌های فلزی روی دندان‌های خود ندارند. ارتودنسی نامرئی برای اصلاح به هم فشردگی و شلوغی شدید دندان‌ها یا فاصله بسیار زیاد آنها از هم کاربرد دارد. این پلاک‌های شفاف مشکلات اوربایت، کراس بایت یا نامرتبی ساده دندان‌ها را نیز اصلاح می‌کند. بااین حال ارتودنسی نامرئی برای بعضی موارد بی‌نظمی دندان‌ها یا مشکلات پیچیده بایت مناسب نیست.
کشیدن دندان
دندانپزشک برای ایجاد فضای لازم برای درآمدن دندان‌های دائمی، طرح درمان دقیقی را تهیه می‌کند و بعضی دندان‌ها را انتخاب می‌کند و می‌کشد. متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک زمانی تصمیم به کشیدن دندان می‌گیرد، که فضای قرارگیری دندان‌ها (طول قوس) پس از 8 سالگی افزایش نیابد. به هم فشردگی شدید دندان‌ها در این سن منجر به نامرتبی و بی‌نظم درآمدن دندان‌های دائمی می‌شود و کودک با اختلال بایت یا کج شدن دندان‌ها مواجه می‌شود.
ونیر و روکش
ونیر یکی از درمان‌های پرطرفدار دندانپزشکی زیبایی است. این روکش زیبایی نازک به سادگی روی دندان کج گذاشته می‌شود تا دندان صاف به نظر برسد. ونیر برای بیمارانی ایده‌آل است که می‌خواهند بدون تحمل ارتودنسی یا جراحی، دندان‌هایی صاف و لبخندی زیبا داشته باشند.
به همین نحو روکش نیز روی دندان‌ها گذاشته می‌شود تا دندان‌های نامرتب صاف و ردیف به نظر برسد. البته چنانچه بی‌نظمی دندان‌ها جزئی باشد، با استفاده از روکش می‌توان واقعاً دندان‌ها را مرتب کرد.
کامپوزیت باندینگ
دیگر روش مرتب کردن دندان‌ها کامپوزیت باندینگ است. این روش یکی از کم‌تهاجمی‌ترین روش‌ها برای اصلاح نقص‌های دندانی است که از جمله مزایای آن می‌توان به بدون درد و سریع بودن آن (اتمام درمان در فقط یک جلسه) و طبیعی به نظر رسیدن نتایج اشاره کرد. دندانپزشک شکل یا رنگ دندان را با رزینی همرنگ دندان به نام کامپوزیت اصلاح می‌کند. دندانپزشک کامپوزیت را روی دندان‌های بیمار قرار می‌دهد تا دندان‌ها صاف‌تر به نظر برسد. کامپوزیت باندینگ یکی از ارزان‌ترین روش‌ها برای دستیابی به لبخندی زیبا است، اما نقطه ضعف آن این است که ماندگاری آن به اندازه دیگر روش‌ها نیست.
جراحی فک
احتمالاً جراحی تهاجمی‌ترین روش مرتب کردن دندان‌ها است. جراحی فک معمولاً زمانی موثر است که کج بودن دندان‌ها از وجود مشکلی در فک نشأت گرفته باشد. جراحی فک عموماً بر روی بیمارانی انجام می‌شود که دچار مشکل اوربایت با آندربایت هستند یا این که فک‌هایشان در محل مناسب قرار ندارد. جراحی برای بیمارانی که فقط یک یا دو دندان کج و نامرتب دارند، توصیه نمی‌شود.
پیشگیری
پیشگیری از نامرتبی و به‌هم‌ریختگی دندان‌ها دشوار است، چون اکثر این موارد ارثی است. والدین باید فرزندان خردسالشان را ترغیب کنند که عادت مکیدن پستانک و استفاده از شیشه شیر را به موقع کنار بگذارند تا تغییرات رشدی فک کاهش یابد. تشخیص زودهنگام بی‌نظمی و شلوغی دندان‌ها طول و گستردگی درمان لازم برای اصلاح مشکل را کاهش می‌دهد.
2 دیدگاه ها