روکش‌های دندانی نوعی پوشش‌های ترمیمی هستند که برای بازسازی دندان‌هایی که در معرض شکستن هستند، کاملا شکسته‌اند و یا دندان‌هایی که پر شده‌اند استفاده می‌شوند. روکش‌ها معمولا بعد از خدماتی چون عصب‌کشی دندان و یا پرکردن دندان بکار می‌روند. هرچه حفره ناشی از پوسیدگی در دندان بزرگتر باشد احتمال روکش دندان بیشتر است. گاهی اوقات حتی بعد از پرکردن دندان پوسیده باز هم احتمال شکستگی دندان وجود دارد. هنگامی که روکش‌ها روی دندان قرار می‌گیرند، می‌توانند تمام قسمت‌های قابل رویت دندان در خط لثه یا بالای آن را کاملا بپوشانند.
روکش‌های دندانی نه تنها وظیفه محافظت از دندان را به عهده دارند، بلکه به دندان‌ها ظاهری درخشان و طبیعی می‌دهند و باعث می‌شوند از لبخندی زیبا بهره‌مند شوید. متخصصین ما در کلینیک دندانپزشکی ویستا بعد از مشاوره و بررسی وضعیت دندان‌های بیماران بهترین گزینه درمانی را توصیه کرده و برای این‌که نتیجه حاصل از درمان ماندگاری بالایی داشته باشد، بهترین مواد را برای روکش دندان انتخاب می‌کنند. شما می‌توانید برای دریافت مشاوره و بررسی مشکلات دندانی خود توسط دندانپزشک و یا جهت رزرو نوبت با شماره های تماس حاصل فرمایید.
مزایا
- دوام طولانی‌مدت دارد.
- مانع پوسیدگی، عفونت و ترک بیشتر دندان می‌شود.
- جویدن و صحبت‌کردن بیمار بهبود می‌یابد.
- بیمار لبخند اصلاح شده، طبیعی و سالمی خواهد داشت.
متقاضی
اگر از هر یک از مشکلات دندانی که در این قسمت معرفی می‌کنیم رنج می‌برید می‌توانید برای درمان از روکش‌دندان استفاده کنید:
- پوسیدگی شدید در دندان
- فرسایش خفیف تا شدید دندان‌ها
- دندان‌های آسیب‌دیده
- لب‌پر شدن یا شکستگی دندان
- عفونت کانال ریشه
- ظاهر بدشکل دندان
- اختلال یا درد در ناحیه دهان
- تغییر رنگ شدید یا زردشدن دندان و یا هرنوع لکه روی دندان
روکش‌های موقت یا دائم
دندان‌های شیری و پوسیده کودکان معمولا با روکش‌های موقت و از جنس استیل ضدزنگ پوشانده می‌شوند. با رشد دندان‌های جدید و دائمی این روکش‌ها نیز همراه با دندان‌های شیری جدا می‌شوند.
برای دندان‌های بزرگسالان ممکن است در ابتدا از روکش موقت استفاده شود. دلیل این امر این است که روکش‌های دائم باید خارج از آزمایشگاه سفارش داده‌شوند. بنابراین تا زمانی‌که روکش دائم آماده شود باید روکش موقت روی دندان کار گذاشته شود. روکش‌های موقت معمولا از جنس موادی چون اکرلیک و استیل ضدزنگ بوده و در مطب دندانپزشک تهیه می‌شوند.
انواع روکش‌های دائم
انواع روکش دندان دائم از مواد مختلفی چون طلا، سرامیک با فلز پایه، رزین یا چینی (سرامیک) تهیه می‌شوند.
سرامیک
امروزه روکش‌های سرامیک به‌دلیل این‌که موجب بازگرداندن شکل اولیه دندان شده و دندان را از آسیب بیشتر محافظت می‌کند، طرفدار بیشتری دارند. از مزیت خوب این روکش‌ها این است که شباهت زیادی به دندان طبیعی داشته و حتی گاهی زیباتر از دندان طبیعی بیمار به‌نظر می‌رسند.
روکش سرامیک پایه فلز
این نوع روکش‌ها محکم‌تر از روکش‌های سرامیک بدون پایه فلز هستند و معمولا برای دندان‌های انتهایی دهان استفاده می‌شوند. بنابراین اگر شب‌ها دندان قروچه دارید و یا بدنبال روکش‌هایی هستید که ظاهر نسبتا طبیعی دارند می‌توانید روکش‌های سرامیکی پایه فلز را انتخاب کنید. این روکش‌ها معمولا به دندان‌های طبیعی شبیه هستند ولی یکی از معایبی که دارند این است که با فرسایش سرامیک به مرور زمان پایه فلز در دهان نمایان می‌شود.
فلز
روکش‌های فلزی معمولا با عنوان آلیاژهای طلا (طلا، مس و دیگر فلزات) و آلیاژهای پایه فلز (فلزات غیرنجیب) توصیف می‌شوند. هر دو نوع آلیاژ برای دندان‌های مجاور استفاده می‌شوند و دوام و ماندگاری بالایی دارند. روکش‌های فلزی برای دندان‌های آسیابی (مولار) که خارج از دید هستند مناسب هستند چراکه در این روش می‌توان قسمت اعظم دندان طبیعی را نگه داشت. روکش‌های فلزی کمک می‌کنند خوردنی‌های سفت وسخت راحت‌تر جویده شوند.
رزین
یکی از مزیت‌های این نوع روکش‌ها قیمت مقرون به‌صرفه آن است. با وجود این‌که هزینه این روکش ها بسیار کم است ولی متاسفانه ازاستحکام خوبی برخوردار نیستند. این روکش‌ها در مقایسه با روکش‌های پایه فلز زودتر خراب شده و حتی ترک می‌خورند.
مشاوره
دندانپزشک در طول اولین جلسه معاینه بیمار، بعد از بررسی دندان و ریشه آن ضرورت روکش دندان و یا حتی کاربرد روش‌های اضافی دیگر برای کسب نتیجه بهتر را تشخیص می‌دهد.
به‌عنوان مثال در مواردی که ریشه دندان عفونت کرده و یا پالپ دندان آسیب دیده‌است، عصب‌کشی دندان ضرورت پیدا می‌کند. در چنین حالتی دندانپزشک با کمک اشعه‌ایکش به تجزیه و تحلیل وضعیت دندان بیمار می‌پردازد و بعد از این‌که تشخیص داد روکش بهترین گزینه برای ترمیم دندان است مقدمات کار را آماده کرده و شروع به قالب‌گیری از دندان‌های نیش بیمار می کند.
مراحل روکش کردن دندان
آماده‌سازی
شروع کار با بی‌حسی موضعی دندان آغاز می‌شود. در مرحله بعد دندان برای روکش آماده می‌شود تا بتواند روکش را به‌خوبی حفظ کند. اگر دندان به‌شدت آسیب دیده و یا پوسیده باشد دراین مرحله ترمیم و یا پرکردن دندان صورت می‌گیرد.
معمولا بسته به نوع روکشی که انتخاب می‌کنیم باید تغییراتی در شکل دندان صورت بگیرد. بعد از تهیه قالب از دندان‌ها، قالب به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا روکش دندان طراحی و آماده شود. برای اطمینان از این‌که قالب تهیه شده کاملا اندازه بوده و مشکلی ندارد یک قالب دیگر از دندان‌های جانبی بیمار گرفته می‌شود.
معمولا 2 تا 3 هفته طول می‌کشد تا روکش اصلی آماده شود بنابراین برای محافظت از دندان و تا زمانی که روکش اصلی آماده نشده معمولا یک روکش موقت روی دندان قرار می‌گیرد.
مراقبت موقت
آن چه حایز اهمیت است این است که تا زمانی‌که روکش دائم آمده نشده حتما باید از روکش موقت خود به‌خوبی مراقبت کنید تا خدماتی که روی دندان انجام شده آسیبی نبینند. طرح روکش دائم به سایز، شکل و شرایط دندان بستگی دارد و معمولا این کار قبل از قرار دادن روکش موقت روی دندان انجام می‌شود بنابراین باید احتیاط لازم را رعایت کنیم.
در این دوران باید از خوردن غذاهای چسبناک، خوردنی‌هایی که نیاز به جویدن زیاد دارند و خوردنی‌های سختی که ممکن است به روکش موقت آسیب برسانند اجتناب کرد. درحین استفاده از نخ دندان به جای این‌که نخ را به سمت بالا بکشید به سمت بیرون بکشید تا به روکش آسیبی نرسد و هنگام خوردن بهتر است از دندان‌های سمت مخالف دهان استفاده کنید.
معاینه دوم
در طی مراجعه دوم، دندانپزشک روکش موقت را از روی دندان بیمار جدا می‌کند. این کار ممکن است نیازی به بی‌حسی موضعی نداشته باشد. بعد از جدا کردن روکش موقت، دندانپزشک قبل از نصب روکش دائم، اندازه و رنگ آن را خوب بررسی می‌کند. این کار نیاز به دقت زیادی دارد چراکه وجود شکاف بین روکش و دندان زمینه را برای رشد باکتری فراهم می‌کند و درنتیجه دندان بیشتر در معرض پوسیدگی و حتی شکستن قرار می‌گیرد.
این مرحله معمولا در 2 جلسه تکمیل می‌شود. اما اگر وضعیت دندان بیمار به‌گونه‌ای باشد که نیاز به درمان‌های خاص مانند عصب‌کشی، درمان ارتودنسی و یا درمان لثه داشته باشد ممکن است این دوره طولانی‌تر شود.
مراقبت پس از روکش
بعد از روکش معمولا حساسیت بیمار نسبت به سرما و گرما می‌شود. این حالت با مسواک زدن با خمیردندان های مخصوص دندان‌های حساس کاهش می‌یابد. اگر هنگام خوردن احساس درد و یا ناراحتی می‌کنید شاید روکش به‌طرز صحیحی روی دندان قرار نگرفته بنابراین بهتر است در چنین حالتی در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
متاسفانه دندان‌های روکش شده در مقابل پوسیدگی مقاومت ندارند و مانند دندان‌های دیگر مستعد مشکلاتی چون شکستگی و بیماری لثه هستند. مراقبت‌های دندانپزشکی مناسب و مدوام از جمله مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و رژیم غذایی صحیح بهترین روش برای محافظت از روکش‌های دندانی است.
رعایت بهداشت دهان و دندان و عادات دهانی مانند دندان قروچه، جویدن ناخن انگشتان دست و جویدن یخ از عوامل اصلی هستند که ماندگاری و دوام روکش دندان را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
مشکلات احتمالی
بعد از روکش ممکن است به‌دلیل مشکلات متعددی نیاز باشد برای ترمیم و یا تعویض روکش به دندانپزشک مراجعه کنیم. روکش‌ها ممکن است ترک خورده، شل شده و یا حتی کنده شوند. در روکش‌های تمام سرامیک، ترک‌ها معمولا با رزین‌های کامپوزیتی ترمیم می‌شوند.
اگر روکش دندان به‌شدت آسیب دیده باشد تعویض روکش ضرورت پیدا می‌کند. روکش دندان اگر به‌طرز صحیح روی دندان قرار نگیرد، یا مقدار سمنت بکار رفته کم باشد و یا سمنت از زیر روکش نشت کند همه این موارد موجب شل شدن و یا جداشدن روکش می‌شود. خوشبختانه تمام این موارد معمولا با چسباندن مجدد روکش قابل اصلاح هستند درغیر این‌صورت باید روکش تعویض شود. اگر چنین مشکلاتی برای مدت‌طولانی نادیده گرفته شوند دندان زیر روکش بیشتر آسیب دیده و باید تمام مراحل روکش دوباره اجرا شود.
هزینه
قیمت روکش دندان به عوامل مختلفی چون مقدار روکش، جنس مواد بکار رفته در ساخت روکش دندان و عوامل متعدد دیگر بستگی دارد. معمولا بدون معاینه دقیق دندان توسط یک دندانپزشک مجرب و متخصص، ارزیابی و تعیین دقیق هزینه روکش دندان غیرممکن است.