درد و دندانپزشکی اغلب در ذهن بیمار همراه با هم هستند، بخصوص آنهایی که دچار ساختار دندانی ضعیف به دلیل چندین بار کشیدن دندان، بیماری لثه، عمل جراحی یا داشتن دندانهایی که نیاز به ریشه درمانی دارند، هستند. عموم مردم یک دندانپزشک خوب را متخصصی میدانند که باعث درد و ناراحتی در بیمار نمیشود. در مقابل، متخصصین دندانپزشکی یک بیحس کنندهی خوب را نوعی میدانند که این امکان را به آنها میدهد تا تنها بر روی فرایند عمل تمرکز کنند و هیچ مزاحمتی در اثر حرکات ناشی از درد ایجاد نشود. داروهای متعددی برای کمک به ایجاد آرامش و بی حسی و راحتی بیمار در دندانپزشکی در دسترس است. بعضی از داروها درد را کنترل میکنند، بعضی به شما کمک میکنند که آرام باشید، و دیگر داروها در طول درمان دندانها، شما را به یک خواب عمیق میبرد.
بی حسی قبل از عمل به منظور کاهش درد یا تسکین اعصاب یا اضطراب بیمار انجام میشود. شایعترین نوع، بی حسی موضعی است، به این معنی که بی حسی درد را در کل دهان یا قسمتی از دهان در طی کار دندانپزشکی کاهش میدهد اما باعث به خواب رفتن بیمار نمیشود. در موارد خاص، بیماران تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرند، که در آن داروها باعث از دست رفتن موقتی هوشیاری میشوند. بیهوشی عمومی ممکن است در روشهای خاص مانند کشیدن دندان عقل توصیه شود.
بی حسی در کلینیک دندانپزشکی
اینکه شما برای انجام درمانهای دندانپزشکی راحت مانند جرم گیری کمی مضطرب هستید یا قصد انجام عمل ترمیم گسترده را دارید، در هر صورت متخصصین کلینیک دندانپزشکی ویستا میتوانند به حفظ آرامش و راحتی شما کمک کنند. متخصصین کلینیک دندانپزشکی ویستا، نوع روش، سلامت کلی شما، سابقه آلرژی و سطح اضطراب شما را در نظر میگیرند تا بتوانند بهترین عملکرد را برای مورد خاص شما پیشنهاد کنند. جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت درمان میتوانید با شمارههای تماس بگیرید.
چرا از بیهوشی و بیحسی استفاده میشود؟
برای بیمارانی که برای درمان دچار اضطراب میشوند، میتوان آرامبخش و بیحسی ارائه داد. داروهای آرامبخش عوامل قوی هستند که اضطراب را برطرف میکنند و احساس راحتی به فرد میدهند. بیهوشی برای افرادی که دارای ترس یا اضطراب واقعی هستند و از رفتن به دندانپزشکی امتناع میکنند مناسبترین راه است. دندانپزشکی همراه با آرامبخش همچنین ممکن است مناسب افرادی باشد که آستانه درد کمی دارند و نمیتوانند روی صندلی دندانپزشک آرام بنشینند، دندانهای بسیار حساس دارند، حالت تهوع بد داشته و نیاز به انجام کارهای زیادی بر روی دندان دارند.
انواع روشهای بیحسی و بیهوشی در دندانپزشکی
روشهایی برای آرام کردن یک بیمار در طی مراحل دندانپزشکی وجود دارد. سطوح آرامبخش مورد استفاده عبارتند از:
- آرامبخش جزئی: بیمار بیدار اما آرام است. در بی حسی استنشاقی (که با عنوان اکسید نیتروس یا گاز خندهآور نیز شناخته میشود) قرصهایی برای این نوع آرامبخشی استفاده میشوند. آرامبخش خوراکی بعد از رسیدن بیمار به جلسهی درمان از راه دهان یا بینی بیمار مصرف میشود و بعد از ۲۰ دقیقه اثر میکند. آرامبخش خوراکی بیماران را به خواب نمیبرد، اما به آنها کمک میکند تا آرام و راحت باشند.
نیتروز اکساید یا گاز خنده نیز به بیماران کمک میکند تا آرام بمانند. ماسک مخلوطی از اکسید نیتروس و اکسیژن ارائه میشود و در عرض پنج دقیقه، بیمار آرامش و احساس سرخوشی را تجربه میکند. در پایان این روش، اکسیژن خالص به بیمار داده میشود تا اکسید نیتروس باقی مانده را از بین ببرد.
- بیهوشی عمومی: بیمار کاملا بیهوش میشود. بیهوشی عمومی معمولا برای جراحی و درصد کمی از افرادی که متقاضی خوبی برای آرامبخش دندانپزشکی نیستند استفاده میشود.
- بی حسی موضعی محبوبترین روش بیحسی در دندانپزشکی است. پزشک میتواند با تزریق در بافت لثه، دهان بیمار را بیحس کند.
بی حسی موضعی
بی حسی موضعی با عنوان بیحس کردن موضعی ناحیهی مورد هدف تعریف میشود. این نوع بیحسی اغلب در دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد، زیرا دندانپزشک میخواهد از احساس درد در یک ناحیه خاص جلوگیری کند. بیهوشی موضعی به بیمار اجازه میدهد تا در تمام مراحل بدون احساس درد یا ناراحتی هوشیار بماند. بی حسیهای تزریقی ممکن است در موارد پر کردن پوسیدگی دندانها، آمادهسازی دندان برای روکش یا درمان بیماریهای لثه مورد استفاده قرار گیرند.
بیحسی موضعی در انواع مختلف در دسترس است. داروی بیحسی را میتوان در قالب اسپری، قطره یا تزریق تجویز کرد. با این حال، به طور کلی، شایعترین روش استفاده از طریق تزریق به ناحیهای است که نیاز به بیحسی دارد. روش کار آن به این صورت است که بیحس کننده بصورت انتخابی اعصاب را هدف قرار داده و مانع از انتقال سیگنالهای درد به مغز میشود. میزان بیحس کننده را میتوان به منظور تنظیم مدت زمان توقف درد و نیز میزان بیحسی کنترل کرد.
فرایند درمان
عاملهای بیحس کنندهی موضعی را میتوان به روشهای مختلفی طبقهبندی کرد:
ساختار شیمیایی:
بیحسی موضعی معمولا به صورت استر یا آمید دستهبندی میشوند.
مدت تاثیر:
بیحس کنندهی موضعی را میتوان به صورت کوتاه اثر، متوسط اثر یا طولانی اثر دسته بندی کرد.
دندانپزشک بسته به عملی که انجام میدهد از دو نوع تزریق بیحس کنندهی موضعی استفاده میکند. ابتدا یک مسدود کننده به منظور بیحس کردن کل دهان تزریق میشود. به جای آن دندانپزشک ممکن است از تزريق انفيلتراسيون برای بیحس کردن یک ناحیهی موضعیتر و خاصتر استفاده کند..
دندانپزشک اغلب از یک ژل خفیف استفاده میکند تا بیمار تزریق را احساس نکند. بعد از اینکه این ژل تاثیر خود را گذاشت، دندانپزشک با دقت و به آرامی بیحس کننده را به بافت لثه تزریق میکند. هر دردی که در این ناحیه احساس میشود، اغلب به جای درد ناشی از آمپول دندانپزشکی، به علت حرکت داروهاست.
اثر بیحس کننده تزریق بی حسی موضعی اغلب چند ساعت طول میکشد. این بدان معنی است که اکثر مواقع تا زمانی که بیمار از کلینیک دندانپزشکی خارج میشود، دهان او هنوز ممکن است بیحس باشد. بیحسی میتواند کارهای روزمره خاصی مانند صحبت کردن یا خوردن را مختل کند. و همچنین میتواند باعث ایجاد مشکلاتی شود. بیمار همچنان باید بداند که یک عمل انجام داده است و باید برای مدتی از گاز گرفتن ناحیهای که بیحس شده پرهیز کند زیرا میتواند سهواً باعث آسیب شود.
مزایای بی حسی موضعی
استفاده از عاملهای شیمیایی بیحس کنندهی موضعی برگشتپذیر متداولترین روش برای کنترل درد در روشهای دندانپزشکی است. برخی از خصوصیات ایدهآل بی حسی موضعی به شرح زیر است:
- عملکرد خاص
- عملکرد برگشتپذیر
- شروع سریع عملکرد
- تداوم مناسب عملکرد
- فعال بودن چه در صورت استفادهی موضعی چه در صورت تزریق کردن
- حساسیت زا نبودن
- باعث ایجاد آسیب دائمی نمیشود.
- بدون ضرر
- از نظر شیمیایی پایداربی حسی
- قابلیت پیاپی ساخته شدن بدون از دست دادن خواص
- اعتیادآور نبودن و غیر آلرژیک
عوارض بیحسی موضعی
مانند بسیاری از داروها استفاده از بیحسی موضعی نیز دارای عوارض جانبی بالقوه است. احتمال واقعی بروز این عوارض برای هر شخصی متفاوت است اما بیمار همیشه باید از آنها اطلاع داشته باشد.
عوارض جانبی و عواقب احتمالی شامل موارد زیر است:
- مشکلات موقت در خوردن، نوشیدن و صحبت کردن بلافاصله پس از تزریق
- بیمار ممکن است احساس سرگیجه داشته باشد، دچار تاری دید شود یا بطور موقت کنترل و هماهنگی عضلانی خود را از دست دهد که ممکن است بصورت جمع شدن ناگهانی مشاهده شود.
- ممکن است بیمار احساس سر درد یا احساس تهوع یا حتی استفراغ داشته باشد.
- ممکن است واکنش آلرژیک رخ دهد. علائمی که باید مراقب آنها بود شامل راش، مور مور شدن پوست (بخصوص لبها) و مشکلات تنفسی هستند.
- در موارد بسیار نادر، عصبها میتوانند در صورتی که سوزن به طور تصادفی به آنها اصابت کند، دچار آسیب شوند.
- داروهای بیحس کننده میتوانند در نواحی دیگری به جز دهان مانند پلکها اثر بگذارند.
2 دیدگاه ها