دندان قروچه یا سایش دندان وضعیتی بسیار شایع است که در آن فرد دندان‌های خود را به هم می‌ساید. دندان قروچه ممکن است ناخواسته اتفاق بیفتد یا یک عادت باشد. دندان قروچه معمولاً در شب اتفاق می‌افتد بنابراین ممکن است فرد حتی متوجه آن نشود. بااین‌حال اگر اغلب سردردهای خفیف دارید، احساس می‌کنید فکتان خسته است یا متوجه شده‌اید که مینای دندان‌هایتان ساییده شده است،احتمالاً دچار دندان قروچه شده‌اید. این مشکل می‌تواند منجر به اختلالات شدید از جمله اختلالات فک شود و دندان‌ها آسیب ببینند. اگر می‌دانید یا مشکوک هستید که مبتلا به دندان قروچه هستید، یک وقت ملاقات با دندانپزشک بگیرید. دندانپزشک می‌تواند این مشکل را بررسی کند و درمان مناسب برای دندان‌ها را جهت حفظ سلامتی دهان ارائه دهد.
به‌محض این‌که متوجه شدید که از دندان قروچه رنج می‌برید، به دندانپزشک مراجعه کنید تا درمان مؤثر برای دندان‌ها انجام شود. این بیماری اگر درمان نشود ممکن است منجر به درد و آسیب‌های جبران‌ناپذیر به دندان شود. متخصصین ما در کلینیک دندانپزشکی ویستا گزینه‌های مختلف درمان شامل استفاده از محافظ دهان، انجام ترمیم دندان یا رفتاردرمانی را برای جلوگیری از آسیب بیشتر به شما توصیه خواهند کرد. برای طرح سؤالات خود و دریافت مشاوره یا تعیین وقت ملاقات از متخصصین ما می‌توانید با شماره‌های تماس حاصل فرمایید.
علل
دندان قروچه می‌تواند علل مختلفی داشته باشد .بعضی از کارشناسان دندان قروچه را چیزی بیشتر از عادت نمی‌دانند. دندان قروچه ممکن است نتیجه‌ی واکنش بدن نیز باشد و زمانی ایجاد می‌شود که دندان‌ها به‌درستی رشد نمی‌کنند و یا در کنار هم ردیف نمی‌شوند. همچنین این عارضه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های نادر خاص عصبی و عضلانی در صورت باشد. در موارد نادر دندان قروچه ممکن است عارضه جانبی مصرف بعضی از داروهای درمان افسردگی باشد.
این داروها شامل پروزاک (فلوکستین(، زولفت (سرترالین) و پاروکستین هستند. سایر عوامل شناخته‌شده برای دندان قروچه ممکن است شامل سابقه خانوادگی، برخی ناهنجاری‌های صورت، سیگار کشیدن، نوشیدن زیاد الکل و وقفه تنفسی در خواب باشد. به نظر می‌رسد میزان دندان قروچه شبانه در افراد زیر 50 سال بیشتر از افراد مسن است. نامرتبی دندان‌ها همچنین ممکن است احتمال دندان قروچه را افزایش دهد.
دندان قروچه ممکن است دندان‌های پُرشده افراد را از بین ببرد یا حتی به دندان‌های سالمشان نیز آسیب بزند. ساییده شدن دندان‌ها به هم می‌تواند لایه‌های بیرونی مینای دندان را از بین ببرد و به عاج دندان نیز آسیب برساند و نهایتاً به حساسیت دندان لینک به حساسیت دندان منجر شود. دندان قروچه و سایش دندان همچنین این عوارض را به دنبال دارد:
- برخی موارد اختلال فک و همچنین اختلالات تمپوروماندیبولار (TMD)
- سردرد هنگام بیدار شدن از خواب در صبح
- درد ناخوشایند در ناحیه‌ی صورت
علائم
دندان قروچه باعث ایجاد انواع علائم بدنی می‌شود. هنگامی‌که دندان‌های خود را به هم می‌سایید، عضلات فک منقبض می‌شوند که بر کل چهره شما تأثیر می‌گذارد. شما ممکن است درد را در فک احساس کنید یا با سردرد از خواب بیدار شوید. این اتفاق به‌خصوص زمانی می‌افتد که در طول شب دندان قروچه کرده باشید. همچنین ممکن است احساس کنید که گوش‌درد دارید.
شما در داخل دهان نیز علائم را مشاهده خواهید کرد. به‌عنوان‌مثال، ممکن است روی زبان یا داخل گونه‌های خود تورفتگی یا علائم گازگرفتگی داشته باشید. با گذشت زمان ممکن است حساسیت دندان افزایش یابد. ممکن است مینای دندان از بین برود و متوجه شوید که دندان‌های شما پهن‌تر و کوتاه‌تر از حد معمول است. در موارد شدید دندان‌ها ممکن است شروع به شکستن کنند یا لق شوند.
تشخیص
اگر هر یک از این علائم و نشانه‌ها را تجربه کردید، حتماً به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک می‌تواند تعیین کند که آیا شما مبتلا به دندان قروچه یا سایش دندان هستید یا خیر و بهترین راه درمان چیست.
دندانپزشک شما درباره سلامت عمومی دندان، علل استرس‌های موجود در زندگی، و نوع داروهای مصرفی شما سؤالاتی می‌پرسد. دندانپزشک در مورد عادت‌های خواب، به‌ویژه در مورد هر صدای غیرمعمول که به دلیل دندان قروچه در طول شب شنیده می‌شود، سؤالاتی می‌پرسد.
دندانپزشک شما را معاینه می‌کند و توجه ویژه‌ای به عضلات داخل و اطراف فک شما دارد. دندانپزشک همچنین در طول معاینه دندان‌های شما را برای هرگونه شواهد دندان قروچه، حساسیت عضلات و مفصل‌های فک چکاب می‌کند و دندان‌های شکسته و دندان‌های نامرتب را بررسی می‌کند.
اگر متخصص شک کند که دندان قروچه شما مربوط به مشکلات دندان است، یک معاینه دقیق‌تر ممکن است انجام شود. علاوه بر بررسی چگونگی قرارگیری دندان‌های بالا و پایین روی هم، دندانپزشک دندان‌ها و لثه ها را برای آسیب‌های ناشی از دندان قورچه نیز بررسی می‌کند. دندانپزشک شما ممکن است با استفاده از اشعه ایکس نیز از دندان‌ها و فک عکس‌برداری کند.
حدود 30 درصد از کودکان به دندان قروچه مبتلا هستند. این میزان در کودکان زیر 5 سال بالاتر است. اگر فرزند شما به دندان قورچه مبتلاست مشکل را با دندانپزشک مطرح کنید. در اکثر کودکان دندان قورچه نهایتاً از بین می‌رود و به دندان‌هایشان آسیب دائمی نمی‌رساند.
درمان دندان قروچه
نایت گارد
شایع‌ترین درمان برای دندان قورچه استفاده از محافظ دهان است که معمولاً از یک پلاستیک انعطاف‌پذیر ساخته می‌شود. دندا‌پزشک شما می‌تواند محافظ را سفارشی درست کند، یعنی آن را متناسب با دهان شما قالب می‌زند و دندان‌هایتان را از هم جدا می‌کند و در نتیجه دندان قروچه و ساییدگی دندان‌ها غیرممکن می‌شود. استفاده از محافظ به‌خصوص در شب مفید است زیرا که ممکن است دندان قورچه به‌صورت غیرارادی اتفاق بیفتد. نایت گارد همچنین می‌تواند هرگونه آسیب ناشی از دندان قورچه را کاهش دهد.
اسپلینت دهان
اسپلینت دهان از نظر عملکرد و اثربخشی شبیه به محافظ دهان است با این تفاوت که از پلاستیکی سخت‌تر ساخته‌شده و روی دندان‌های بالایی یا پایین قرار می‌گیرد. اسپلینت های دهان ماندگاری بیشتری نسبت به محافظ دهان دارند اما گران‌تر هستند. اگرچه هر دو محافظ و اسپلینت دهان می‌توانند به شما در محافظت از دندان‌ها کمک و دندان قورچه را کنترل کنند، اما هیچ‌کدام از آن‌ها این بیماری را درمان نمی‌کنند.
درمان دندانپزشکی
اگر کجی و نامرتبی دندان‌ها یا دندان‌های افتاده منجر به دندان قروچه یا سایش دندان شوند، دندانپزشک می‌تواند مشکل دندان قروچه را حل کند. به‌عنوان‌مثال، شما ممکن است نیاز داشته باشید که روش جویدن را تغییر دهید، دندان افتاده را با کاشت دندان جدید جایگزین کنید یا سیم‌کشی کنید. در موارد شدید، دندانپزشک شما ممکن است از روکش دندان استفاده کند.
رفتار درمانی
در برخی موارد، درمان‌های رفتاری ممکن است برای از بین بردن علائم دندان قورچه استفاده شود. به‌عنوان‌مثال، اگر اضطراب یا استرس علت دندان قورچه باشد، شما ممکن است مایل به انجام روش‌های آرامش‌بخش مثل مدیتیشن، یوگا، یا تنفس عمیق برای کاهش اضطراب و استرس و همچنین دندان قورچه باشید. گاهی اوقات افراد متوجه می‌شوند که اجتناب از کافئین و سیگار قبل از خواب هم به آن‌ها کمک می‌کند تا دندان قورچه را کاهش دهند. همه‌ی عادت‌های ذکرشده باعث تحریک مغز می‌شوند و می‌توانند باعث دندان قروچه شوند.
پیشگیری
اگر دندان قورچه به استرس مربوط باشد، مشاوره حرفه‌ای ممکن است به فرد برای کاهش آن کمک کند. شما همچنین می‌توانید از روش‌های آرامش‌بخش استفاده کنید. این روش‌ها ممکن است به کاهش استفاده از محرک‌ها مانند تنباکو و کافئین نیز کمک کند.
هم در کودکان و هم بزرگسالان آسیب‌های دندانی ناشی از دندان قورچه قابل پیشگیری هستند. روش معمول این است که از یک محافظ یا اسپلینت دهان در شب استفاده کنید تا مانع دندان قورچه شود. استفاده از اسپلینت همچنین می‌تواند به کاهش فشار بر عضلات صورت و مفصل فک کمک کند. قرار دادن باند فشرده گرم بر روی عضلات صورت نیز درد و انقباض عضلات ناشی از دندان قورچه را کاهش می‌دهد.