عوامل ایجاد مشکلات ارتودنسی
ناهنجاری های دندانی-فکی به علل گوناگونی رخ می دهند. تقریبا کلیه این ناهنجاری ها قابل پیشگیری و درمان هستند. مهمترین دلایل ایجاد این مشکلات شامل موارد ذیل می باشد .بسیاری از مشکلات ارتودنسی زمینه ارثی دارد به طوری که در بسیاری از موارد فک کوچک از مادر و دندانهای بزرگ از پدر به ارث می رسد که باعث شلوغی دندانها و نامرتبی آنها می شود که به آن کراودینگ Crowding می گویند یا ممکن است فک بزرگ از پدر و دندانهای کوچک از مادر به ارث برسد و باعث فاصله بین دندانها شود که به آن Spacing می گویند.
شایعترین مشکل فکی با زمینه ارثی جلوآمدگی فک پایین است به طوریکه جلوآمدگی فک پایین از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود بروز جهش های خاص ژنتیکی در مراحل اولیه تکامل جنین می تواند سبب انواع گوناگونی از ناهجاری های دندانی فکی شود. یک سری از ناهنجاری ها به علت عوامل محیطی ایجاد می شوند. مصرف داروهای خاصی در مادران باردار و قرار گرفتن در معرض برخی ترکیبات شیمیایی یا تماس با اشعه X ممکن است سبب ایجاد اختلال در تکامل سیستم دندانی فکی شود. هم چنین مصرف سیگار یا الکل در دوران بارداری احتمال بروز این مشکلات را افزایش می دهد.
عادات دهانی
عاداتی مثل تنفس دهانی ، مکیدن انگشت ، مکیدن زبان ، مکیدن ناخن و لب می تواند باعث ناهنجاری دندانی فکی شود تمام نوزادان انگشت می مکند. مشکل زمانی ایجاد می شود که این عادت در سنین بالاتر نیز ادامه یابد. اگر کودک شما بیش از 5 سال سن دارد و هنوز با اشتیاق و به صورت طولانی مدت انگشت می مکد وی را تشویق به ترک آن کنید.متخصص ارتودنسی می تواند در ترک این عادات به شما کمک نماید.
ضربههایی كه به فك و گردن بچهها یا به مفصل استخوان گیجگاهی فكی كودك وارد میشود و یا هنگامی که کودک هنگام راه رفتن و دویدن با چانه به زمین میخورد یا از پلکان می افتد و زیر چانه کودک پاره میشود، بسیار اهمیت دارد. این ضربهها میتواند باعث شكستگیهای كوچكی در مفصل گیجگاهی فكی شود كه اغلب دیده نمیشود. هرچند درمان خاصی هم ندارد ولی ممكن است باعث اختلال رشدی در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) شود و بهتدریج با رشد کودک صورت وی کج می شود .
آیا درمان های ارتودنسی تنها برای زیبایی است؟
درمان های ارتودنسی به منظور برقراری رابطه بین دندانی و فکی بهتر و مرتب کردن دندان ها انجام می گیرد. با این درمان ها نه تنها به زیبایی بیشتر دست می یابیم بلکه می توانیم با رعایت بهداشت از پوسیدگی های بیشتر که براثر نامرتبی و روی هم قرارگرفتن برخی از دندان ها یا فاصله بین دندانی جلوگیری کنیم. این روش با قرار گرفتن دندان ها در محل خود و ایجاد روابط فکی صحیح، سبب تلفظ بهتر حروف و کلمات توسط بیمار و نهایتا حضور با اعتماد به نفس او در جامعه می شود.
آیا همه نیاز به ارتدنسی دارند؟
به دلیل وجود درمان های زیاد و نیز تنوع وضعیت های مختلف دهانی و دندانی، برای اینکه متوجه شوید نیاز به انجام دادن انواع ارتودنسی مانند ارتودنسی نامرئی و … دارید یا نه باید به دندانپزشک مراجعه کنید. چون امکان درمان های جایگزینی برای ارتودنسی وجود دارد. با معاینه دندانپزشکی ، او متوجه نیاز یا بی نیازی به ارتودنسی می شود. در بعضی مواقع می توان در سنین بعد از رشد در صورت نامرتبی های کم از درمان های لامینیت که پوشش های استتار کننده نامرتبی های دندانی است و روی سطح جلویی دندان های قدامی چسبانده می شوند، استفاده کرد.
نحوه عملکرد دستگاه های ارتدنسی چگونه است؟
دستگاه های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان موجب جابه جایی آنها می شوند. این نیروها در حد نیروهای بیولوژیک هستند و دندانپزشک با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش های خاص درمانی اقدام به اعمال آنها می کند. پس از هر جلسه درمانی درد اندکی به وجود می آید که علت آن فعال سازی دستگاه توسط متخصص ارتودنسی است. معمولا این درد ۳ تا ۵ روز به طول می انجامد و تا فعال سازی بعدی از بین می رود. برای رفع این درد می توان مسکن مصرف کرد. استفاده کوتاه مدت از داروهای ضدالتهاب هیچ گونه مغایرتی با درمان های ارتودنسی ندارد (استفاده بلند مدت از داروهای مسکن به هیچ وجه توصیه نمی شود).
آیا درمان ارتودنسی نیاز به آماده سازی قبلی بیماران دارد؟
درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده سازی بیماران دارد. این آماده سازی شامل جرم گیری دندان، ترمیم پوسیدگی ها، کشیدن دندان ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است. شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه های متخصص ارتودنسی است. چون مراحل درمان ارتودنسی در مدت زمان نسبتا طولانی انجام می گیرد بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه ای خوب، تاثیرگذار است.