به لطف پیشرفت تکنولوژی بیماران گزینههای متعددی برای انتخاب مواد برای پر کردن و پوسیدگی دندان دارند. در میان گزینهها مواد همرنگ دندان مانند کامپوزیت و همچنین موادی رایجتر از قبیل آمالگام فلزی وجود دارند. ظهور مواد جدید برای پر کردن به ویژه از لحاظ زیباییشناسی مفید است اما مناسب بودن مواد قبلی دندانپزشکی که بادوامتر و ارزانتر هستند را نمیتوان انکار کرد. استفاده از آمالگام در شرایطی که دندانِ پرشده باید فشار شدید ناشی از جویدن، مثلاً در دندان آسیاب عقب، را تحمل کند مناسبتر است.
تصمیمگیری در مورداستفاده از نوع مواد برای پرکردن دندان بهتر است توسط بیمار و دندانپزشک انجام شود. متخصصین ما اندازه و محل پوسیدگی، سابقه پزشکی بیمار، نگرانیهای مربوط بهظاهر دندان پرشده و هزینه را تعیین میکنند. شما میتوانید با دندانپزشک مشورت کنید تا درباره گزینههای موجود برای پر کردن دندان و تصمیمگیری در مورد گزینه مناسب برای شما کمک کند.
برای دریافت مشاوره در خصوص بهترین مواد برای پر کردن دندان و روشهای دندانپزشکی یا جهت تعیین وقت ملاقات میتوانید با شمارههای تماس بگیرید.
آمالگام دندان چیست؟
اکثر مردم آمالگام دندان را بهعنوان پرکنندههای نقرهای میشناسند. آمالگام دندان ترکیبی از جیوه، نقره، قلع و مس است. جیوه که حدود 50 درصد از ترکیبات را تشکیل میدهد دیگر فلزات را به هم متصل میکند تا یک پرکننده قوی، سخت و بادوام ایجاد شود. پس از سالها تحقیق جیوه همچنان تنها عنصری است که این فلزات را به هم متصل میکند و میتوان آن را بهراحتی دستکاری و پوسیدگی را پر کرد. دندانپزشکان اغلب آمالگام دندان را ترجیح میدهند زیرا کار با آن آسانتر از سایر گزینهها است.
مقایسه کامپوزیت و آمالگام
در 10 سال گذشته تکنولوژی بهاندازهای پیشرفت داشته است که امکان استفاده از مواد کامپوزیت را در دندان خلفی هم فراهم کرده است. بااینحال بسیاری از دندانپزشکان پرکننده کامپوزیت را در دندانهایی که در هنگام لبخند قابل مشاهده نیستند استفاده نمیکنند و بسیاری از دندانپزشکان نمیخواهند کامپوزیت را برای یک یا چند مورد زیر انتخاب کنند:
- مواد کامپوزیت بادوامتر تنها یک دهه است که در دسترس قرارگرفته است و مدت دوام کامپوزیتها در دندانهای آسیاب که فشار زیادی از جویدن را تحمل میکنند و باعث سایش شدید میشود هنوز آزمایش نشده است. در مقابل دوام آمالگام بهخوبی ثابتشده است. طول عمر آمالگام 8 تا 10 سال است اما بسیاری از آنها 20 سال یا بیشتر هم دوامدارند.
- دندانپزشکان گاهی نیاز به پر کردن دندانها در نواحی دارند که خشک نگهداشتنشان دشوار است مانند دندانهای عقب یا پوسیدگیها زیرخط لثه. آمالگام در این شرایط بهترین گزینه برای دندانپزشک است زیرا پر کردن با کامپوزیت نیاز به محیط خاصی دارد؛ برای مثال هنگامی که ماده کامپوزیت در حال قرارگیری در دندان است، دندان آمادهشده برای پر کردن باید کاملاً خشک باشد. تجربه بهطور پیوسته نشان داده است که آمالگام در موقعیتهای بسیار زیادی هنوز قابلاطمینانترین ماده پرکننده برای عملکرد بلندمدت است.
ترمیم با کامپوزیت نسبت به آمالگام هزینه بیشتری دارد که میتواند هزینه خدمات را افزایش دهد.
معایب آمالگام دندان
معایب آمالگام دندان بهعنوان یک ماده ترمیم کننده عبارتاند از:
- جنبه زیبایی: آمالگام دندانی به رنگ طبیعی دندان درنمیآید و اغلب رنگ نقرهای و سیاه دارد.
- برداشتن قسمت سالم دندان: برداشتن قسمت سالم دندان صرفاً برای حفظ قدرت آمالگام دندان ضروری است.
- ضعف دندان: آمالگام دندان در طول زمان گسترش مییابد و ممکن است منجر به شکستگی دندان شود بهویژه ازآنجاییکه آمالگام دندان معمولاً در دندانهایی استفاده میشود که فشار زیادی را تحمل میکنند.
- بروز حساسیت بیشتر: فلز انتقالدهنده سرما و گرما به عصب دندان است.
- نیازمند زمان: آمالگام های دندانی بلافاصله سفت نمیشوند. زمانی که آمالگام های دندانی قرار میگیرد بیماران تا حدود 24 ساعت نباید چیزی بجوند تا مواد به حداکثر قدرت خود برسند.
- وجود جیوه و دیگر فلزات: نگرانیهایی دربارهی خطر مسمومیت و آلرژی وجود دارند.
آیا آمالگام دندان ایمن است؟
از آنجا که آمالگام دندانی برای اولین بار در سال 1800 معرفی شد، نگرانی در مورد ایمنی آن دیده شده است. زمان پرکردن دندان که آمالگام در دندان قرار میگیرد یا از دندان خارج میشود بخار جیوه را آزاد میکند. بخار جیوه در طی جویدن نیز آزاد میشود. نگرانی این است که این بخار جیوه میتواند انواع مشکلات سلامتی را ایجاد کند. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، مؤسسات ملی بهداشت و اداره غذا و دارو تا به امروز هیچ شواهدی علمی مبنی بر اینکه میزان بخار جیوه در هنگام قرار دادن در دندان، جویدن یا برداشتن آمالگام دندانها برای بیماران بزرگسال و کودکان آسیبزا باشد به دست نیاورده است.
آیا جایگزینی آمالگام دندان مفید است؟
پاسخ به این سؤال برای هر فرد متفاوت است. هیچ شواهد علمی وجود ندارد که جایگزینی آمالگام و با سایر مواد پرکننده دندان سلامت شما را بهبود میبخشد. ریسک انتشار بخار جیوه در هنگام برداشتن آمالگام و آسیبی که در طول حذف آمالگام دندانی به دندان وارد میشود در مقایسه با مزایای زیباییشناسی مورد توجه قرار گرفته است و موردی است که شما باید پس از مشاوره با دندانپزشک خود دربارهی آن تصمیم بگیرید. دندانپزشک میتواند خطر آزاد شدن جیوه در هنگام حذف آمالگام را به روشهای مختلفی، بهعنوان مثال با استفاده از سد لاستیکی، مقادیر فراوان آب و تخلیه با حجم بالا در طی فرایند،کاهش دهد. بر اساس میزان آمالگام دندانی که باید برداشته شود احتیاطهای اضافی نیز ممکن است انجام شود.
بیمارانی که به جیوه آلرژی دارند
میزان بروز حساسیت به جیوه بسیار کمتر از یک درصد است. افرادی که مشکوک به آلرژی به جیوه هستند باید توسط پزشکان واجد شرایط آزمایش شوند و در صورت لزوم به دنبال گزینههای مناسب باشند. بیمارانی هستند که نسبت به اجزای آمالگام حساس هستند همانطور که افرادی هستند که به سایر مواد شیمیایی یا حتی غذاهای مانند شیر یا نان حساسیت دارند.
علائم و نشانههای مسمومیت با جيوه موجود در آمالگام
حداقل 100 علامت مسموميت طور مستقيم يا غیرمستقیم از با جيوه وجود دارد. تعداد و شدت علائم مسمومیت جیوه بستگی به عوامل متعددی دارد مانند:
- چه تعداد دندان پرشده دارید.
- چه مدت آنها را داشتهاید.
- چگونه تحریک میشوند.
- چه مدت یکبار تحریک میشوند.
برخی از نشانههای احتمالی مسمومیت با جیوه ناشی از آمالکام عبارتاند از:
- بیثباتیهای حسی
- از دست دادن اشتها
- ضعف عمومی
- خستگی
- تغییر رنگ پوست
- مشکلات قلبی عروقی
- اختلالات غدد درونریز
- سردرد
- بیخوابی
- اختلال در سیستم ایمنی
- افت شنوایی
همانطور که می ببینید علائم مسمومیت ناشی از پر کردن دندان با آمالکام زیاد و متنوع هستند و از فرد به فرد متفاوت است زیرا هر فرد ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارد و منجر به نشانههای مختلفی میشود.
هزینه
اگر قصد پر کردن دندان با آمالکام را دارید ابتدا با دندانپزشک خود مشورت کنید تا شدت آسیب را تعیین کند. هزینه میتواند بسته بهشدت پوسیدگی، ترک و شکستن متفاوت باشد. علاوه بر این درمان توسط دندانپزشک با تجربه و حرفهای ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد.