کاشت ایمپلنت دندانی به شرایط بیمار بستگی دارد و ممکن است خیلی ساده یا پیچیده باشد. مراقبت پس از جراحی بسیار حائز اهمیت هستند. در صورتیکه دستورالعملها بهطورصحیح رعایت شوند، میتوان درد اضافی، عوارض عفونت و ورم را به حداقل رساند. احتمال دارد در محل جراحی قسمتی از فلز ایمپلنت به صورت برآمدگی جزئی از بافت لثه بیرون زده باشد. این ناحیه باید همانند یک دندان نظافت شود.
پس از تکمیل مراحل کاشت دندان جدید، یک دستورالعمل مراقبت پس از درمان به بیمار داده میشود که حاوی توضیحاتی درباره نگهداری از ایمپلنت است. موفقیت طولانی مدت جز با اقدامات مراقبت درمانی صحیح از ایمپلنت دندانی حاصل نمیشود. فقط با مراقبت درست در منزل و شیوه نگهداری صحیح است که دندان جدید یک عمر برای بیمار دوام خواهد داشت. متخصصان ما برخی نکات مهم درباره تسکین درد یا ناراحتی پس از جراحی را به شما توصیه میکنند. در صورت داشتن هر گونه پرسش یا پیشنهاد در خصوص مراقبت پس از درمان با شماره کلینیک دندانپزشکی تماس حاصل فرمایید.
مراقبت پس از کاشت ایمپلنت دندانی
بلافاصله پس از جراحی
بلافاصله بعد از جراحی موظف به انجام دستورالعملهای زیر هستید:
- پارچه مخصوص پانسمان که بر روی محل جراحی قرار داده شده را به مدت 30 دقیقه گاز بگیرید. پارچه پانسمان میبایست بعد از 30 دقیقه از دهان بیرون آورده شود و با پانسمان دیگر جایگزین شود.
- پس از جراحی، از استعمال دهانشویه قوی یا لمس کردن محل زخم خودداری فرمایید. ممکن است خونریزی به لخته بستن خون منجر شود و از محل جراحی بیرون بزند.
- به منظور فروکش کردن ورم، میتوانید از کیسه یخ درهر دو سمت صورت جایی که جراحی انجام شده استفاده کنید.
- قبل از اینکه اثر بیهوشی موضعی از بین برود، داروی مسکن را هر چه سریعتر مصرف کنید تا عمل هاضمه زودتر صورت بگیرد. برای جلوگیری از حالت تهوع ناشی از قرص مسکن، حتما با پزشک درباره خوردن ماده غذایی مناسب همراه قرص مشورت کنید.
- فعالیتهای خود را در روز جراحی محدود کنید و هر زمانکه احساس آرامش کردید فعالیت روزمره را از سر بگیرید. اگر فعالیت داشته باشید، بیمار با ضربان قلب سریعتر و به دنبال آن خونریزی از محل زخم مواجه خواهد شد.
- تحت هیچ شرایطی دخانیات مصرف نکنید.
خونریزی
پیشبینی میشود پس از جراحی مقداری خونریزی داشته باشید. خون در بیرون از دهان و بر روی پوست خشک ظرف 10 دقیقه لخته میبندد. داخل دهان و جاییکه همه چیز مرطوب است، 6 تا 8 ساعت برای لخته بستن خون نیاز است. در واقع بعدازاینکه خونریزی ناشی از حفره ایجاد شده متوقف شود، بزاق دهان لختههای خونی و رنگ قرمز پارچه پانسمان را با خود میشوید.
توصیههای مراقبتی درخصوص خونریزی:
- ابتدا خونریزی اضافی را به آرامی و با خالی کردن آب دهان و خشک کردن لختههای به جا مانده در دهان پاکسازی کنید، سپس پارچه پانسمان را بر روی محل زخم قرار دهید و به مدت 60 دقیقه محکم گاز بگیرید. در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.
- اگر خونریزی ادامه پیدا کرد، به مدت 60 دقیقه یک کیسه چای مرطوبشده را گاز بگیرید. اسید تانیک موجود در چای از طریق منقبض کردن عروق خونی به لخته بسته خون کمک خواهد کرد. میتوانید این کار را چند مرتبه تکرار کنید.
- در صورتیکه خونریزی پس از 6 تا 8 ساعت متوقف نشد، جهت راهنمایی گرفتن با جراح مورد نظر تماس بگیرید.
ورم
معمولا پس از جراجی انتظار میرود بیمار ورم داشته باشد و اندازه آن به نوع جراحی بستگی دارد. بهطور معمول ایجاد تورفتگی نسبی گونه بعد از کشیدن دندان عقل انحرافیافته طبیعی است. در نتیجه باید منتظر ورم گونه پس از جراحی باشید.
برخی توصیهها جهت کاهش ورم پس از ایمپلنت دندانی عبارتند از:
- احتمال دارد استفاده سریع از کیسه یخ ورم را به حداقل برساند. بهترین زمان بکارگیری کیسه یخ بلافاصله پس از کشیدن دندان در دو نوبت 20 دقیقهای بعد ظهر و عصر میباشد. یخ درمانی بعد از گذشت 24 ساعت تاثیر سودمندی ندارد.
- 36 ساعت پس از جراحی، قرار دادن پارچهای مرطوب و کمی حرارت داده شده بر روی یک سمت صورت به فروکش کردن هر نوع ورم کمک خواهد کرد.
- در صورتیکه محل ورم بر روی فک سفت شده باشد و چندین روز به طول بینجامد، جای هیچ نگرانی نیست. بعد از جراحی، وجود ورم نرم و پفمانندی که با نوک انگشت قابل لمس باشد، امری طبیعی است.
حرارت
پس از انجام عمل جراحی دهانی، طبیعی است دمای بدن به مدت 10 روز بین 37 تا 38 درجه سانتیگراد باشد. این میزان حرارت پاسخ سیستم ایمنی به باکتریهایی است که در دهان بیمار وجود دارند. شاید 6 تا 8 ساعت پس از جراحی افزایش دمای بدن تا 39 درجه سانتیگراد مشاهده شود، ولی نباید بالاتر از آن باشد.
پس از جراحی ایمپلنت دندانی از توصیههای زیر جهت تنظیم دمای بدن استفاده کنید:
- مصرف 2 قرص استامینوفن یا 2 تا 4 قرص ایبوپروفن در هر 4 تا 6 ساعت به تنظیم دمای بدن کمک خواهد کرد.
- اگر چند روز پس از جراحی دمای بدن به 39 درجه سانتیگراد برسد و با ورم زیاد و افزایش درد مواجه هستید، معمولا این حالت نشانه وجود عفونت است. در صورت ادامه این وضعیت حتما باید با دندانپزشک جراح تماس بگیرید.
درد
انتظار میرود احساس درد و ناراحتی 4 تا 5 روز پس از جراحی ادامه داشته باشد. اینطور به نظر میرسد که بسیاری از بیماران از روز سوم و چهارم به بعد به قرص مسکن بیشتر احتیاج پیدا کنند تا روز اول و دوم. پس از روز چهارم به بعد احساس درد باید هرروز کمتر و کمتر شود.
چند توصیه به منظور تکسین درد:
- ممکن است بسیاری از داروهای مسکن باعث حالت تهوع یا استفراغ شوند. کار عاقلانه این است که قبل از مصرف قرصهای مسکن بدون نسخه (آسپرین/ایبوپروفن) یک نوع ماده غذایی مثل ماست، بستنی یا کلوچه همراه آن میل کنید.
- جهت تسکین بهتر درد توصیه میشود 1 یا 2 قرص استامینوفن هر 3 تا 4 ساعت یا 2 تا 4 قرص ایبوپروفن 200 میلیگرمی در هر 3 تا 4 ساعت مصرف شود.
آنتیبیوتیک
بعد از جراحی دهان و دندان، مصرف قرص آنتیبیوتیک در برنامه روزمره تجویز نمیشود. تحقیقات بهخوبی نشان داده است مصرف بیش از اندازه آنتیبیوتیکها منجر به رشد باکتری مقاوم در بدن بیمار میشود، از اینرو هر زمان که تصمیم به مصرف آنها را دارید، توجه بیشتری به عوارض پس از آن نیز داشته باشید. در شرایط خاص، آنتیبیوتیکها برای کمک به پیشگیری از عفونت یا درمان آن تجویز خواهند شد. در صورتیکه آنتیبیوتیک برای شما تجویز شده است، قرصها و مایعات را طبق دستورالعمل مصرف کنید. حتما قرصها را طبق ساعات زمانی تعیین شده مصرف کنید.
رژیم غذایی
برخی توصیههای غذایی عبارتند از:
- مایعات به اندازه کافی بنوشید. سعی کنید روزاول 5 تا 6 لیوان آب بنوشید.
- با لیوان و فنجان آب بنوشید و از نی استفاده نکنید. ممکن است با عمل مکش خون لخته بسته شده دوباره به خونریزی بیفتند.
- زمانیکه دهان بیحس است از خوردن یا نوشیدن مایعات داغ پرهیز کنید چراکه باعث سوزش دهان میشوند.
- خوردن و نوشیدن موادغذایی و مایعات ملایم پس از جراحی مشکلی ایجاد نمیکند. عمل جویدن به چیزی آسیب نمیرساند، اما باید از جویدن موادغذایی جامد و سفت بخصوص در ناحیه جراحی شده تا چند روز پرهیز کنید.
- هرچهزودتر رژیمغذایی نرمال خود را در پیش بگیرید، اما توجه داشته باشید برخلاف دستورالعمل عمل نکنید. طی چند روز اول متوجه خواهید شد خوردن چند وعده غذایی مختصر از سه وعده منظم راحتتر است.
- اگر به غذا خوردن ادامه دهید، نتیجه آن احساس بهتر، توان بیشتر و درد کمتر و درمان زودتر خواهد بود.
- اگر بهطور ناگهانی از وضعیت درازکش به ایستاده تغییر حالت دهید ممکن است دچار سرگیجه شوید. بنابراین بلافاصله بعد از جراحی اگر در حالت درازکش قرار داشتید، حتما یک دقیقه در وضعیت نشسته قرار بگیرید و بعد از جای خود برخاست کنید.
بهداشت دهان
لازمه درمان صحیح هر نوع جراحی دهان، رعایت کردن برخی نکات بهداشتی دهان است.
- مسواک زدن دندانها و ایمپلنت کاشته شده مشکلی ایجاد نمیکند. اما این کار باید به آرامی انجام شود. تا یک روز پس از جراحی از استعمال دهانشویه قوی پرهیز کنید.
- یک روز پس از جراحی بیمار موظف است حداقل 5 تا 6 مرتبه در روز بخصوص بعد از غذا خوردن از دهانشویه استفاده کند. آب نمک قرقره کردن (مخلوطی از یک فنجان آب ولرم و یک قاشق چایخوری نمک) روش ایدهالی است، ولی آب خالی هم کارساز است.
- در برخی موارد استفاده از دهانشویه قبل از خوابیدن به بیمار توصیه میشود. یک روز پس از جراحی بیمار موظف است سه مرتبه در روز یعنی بعد از صبحانه، ناهار و قبل از خواب از دهانشویه استفاده کند. حتما به مدت 30 ثانیه دهانشویه را در دهان قرقره کنید و بعد آن را بیرون بریزید.
سیگار کشیدن
برخی خطرات مصرف سیگار برای ایمپلنت دندانی به شرح زیر میباشند:
- مصرف سیگار فرآیند درمان را بهطورچشمگیری به تاخیر میاندازد. نیکوتین موجب تنگ شدن (انقباض) رگها میشود، بنابراین این وضعیت فرآیند درمانی را کند میکند و بر سلامت طولانیمدت لثه و استخوان تاثیرگذار است.
- ترکیب دود سیگار و ایمپلنت دندانی مشکل ساز است. سرعت خراب شدن ایمپلنت دندانی در بین افراد سیگاری بیشتر است.
- اگر تصمیم به مصرف دخانیات دارید، این احتمال وجود دارد که به علت کند شدن فرآیند درمان و بیشتر شدن بیماری لثه، افراد سیگاری در معرض ریسک از دست دادن ایمپلنت دندان قرار بگیرید.
فعالیت بدنی
درخصوص فعالیت بدنی باید به توصیههای زیر توجه داشته باشید:
- پس از جراحی، بیمار موظف است فعالیت بدنی را حداقل به مدت 6 تا 10 ساعت در روز حفظ کند.
- اگر متوجه شدید با ورزش کردن احتمال دارد تپش قلب یا خونریزی پیدا کنید، باید فعالیت بدنی را متوقف سازید.
- مد نظر داشته باشید ممکن است موادغذایی نرمال بدن تامین نشود. این وضعین ممکن است بدن بیمار را ضعیف کند و توانایی ورزش کردن را محدود سازد.