چرا بیماران از عصب کشی میترسند؟
واقعیت این است که عصب کشی نباید برای بیمار ترسناک باشد، چون با بیحسی موضعی حین کار، دردی احساس نخواهند کرد. بعد از تمام شدن کار هم با مصرف ضددردها در یکی دو روز اول، دردی بعد از درمان حس نخواهد کرد، اما یک تجربه ناخوشایند قبلی یا آنچه اطرافیان بیمار به او منتقل میکنند، باعث میشود به عصب کشی بدبین شود و از آن هراس داشته باشد!
اصطلاح رایج «عصبکشی» هم که ترکیبی از واژههای «عصب»، «کشتن» یا «کشیدن» است، استرس بیشتری به بیماران منتقل میکند، در حالی که اصطلاح درست «درمان کانال ریشه» است.توضیح کاری که در درمان ریشه (همان عصبکشی) انجام میشود، ساده است.دندانپزشک بعد از برداشتن پوسیدگیها یا نسج دندانی، به کانالهایی که داخل ریشه دندان قرار دارند، دسترسی پیدا میکند.
این کانالها فقط حاوی عصب نیستند و حتی در بعضی موارد عصب آنها ممکن است به علت کاهش خونرسانی، از بین رفته باشد، اما باکتریها و محصولات آنها در این کانالها وجود دارند.به علاوه، عروق خونی، سلولهای مختلف و حتی احتمالا عروق لنفی در این کانالها وجود دارد.
بعد از رفع بیحسی پس از درمان عصبکشی در دندانپزشکی ، ممکن است درد وجود داشته باشد. همه بیماران این درد را ندارند ولی اگر هم بروز کند، با مسکنهای ساده مثل بروفن قابلکنترل است
روش کار
این کانالها که با پوسیدگی یا ورود میکروبها از ترکها آلوده شدهاند، عفونت را تا پای ریشه میبرند و باعث میشوند در اثر واکنشهای التهابی، استخوان دور ریشه دندان دچار التهاب و تحلیل شود و از بین برود.کاری که دندانپزشک انجام میدهد، این است که جلوی این روند را قبل از رخ دادن بگیرد یا اینکه بعد از اتفاق افتادن، آن را درمان کند.
این کار با خارج کردن محتویات کانال ریشه و تمیز کردن آنها، شکل دادن کانالهای ریشه به نحوی که مواد دارویی شستشودهنده تا انتهای کانالها برسد و در آخر با پرکردن کانالهای ریشه طوری که کاملا چفت و بست شوند و امکان عبور میکروب ها و محصولاتشان از مسیر آنها کاهش یابد، انجام میشود.این اقدامها، یک تا سه جلسه طول میکشند. درمان کانال ریشه (عصبکشی) به هیچوجه درمان دردناک یا ترسناکی نیست و فقط درصد خیلی کمی از بیماران بعد از تمام شدن کار، ممکن است دچار درد شدید شوند که آن نیز در نهایت با داروها قابل کنترل است، بنابراین از عصبکشی نترسید.
چگونه عصب دندان یا ناحیه روت کانال بیمار می شود یا صدمه می بیند و پس از آن چه رخ می دهد؟
اگر پس از صدمه دیدن یا عفونی شدن توسط میکروب های موجود در پوسیدگی دندان عصب دندان نتواند خود را ترمیم کند می میرد. مرگ پالپ دندان ممکن است در اثر پوسیدگی یا ترک خوردگی دندان ایجاد شود. باکتری ها از طریق پوسیدگی، ترک خوردگی و یا یک ترمیم لق شده وارد کانال عصب می شوند و در نهایت پالپ را از بین می برند. این باکتری ها از سوراخ نوک ریشه به استخوان فک راه می یابند و استخوان را دچار عفونت می کنند. عفونت موجود در استخوان در نهایت آن را ضعیف می کند و می شکند. رشته های ظریفی که دندان را به استخوان متصل می کنند ورم می کنند و از بین می روند و در نهایت دندان لق خواهد شد.
در هنگام بروز علائم و نشانههای زیر، میفهمیم که دندان نیاز به انجام روت کانال (عصبکشی) دارد:
دندان درد شدید در هنگام غذا خوردن یا فشار آوردن بر روی دندان حساس شدن یا درد گرفتن طولانی مدت دندان در هنگام مواجهه با چیزهای داغ یا سرد تغییر رنگ پیدا کردن دندان ایجاد تورم و حساسیت در لثه کنار دندان
پیدا شدن یک جوش یا کورک بطور دائمی و یا عود کننده بر روی لثه
توضیحات ضروری قبل از عصب کشی دندان
1- درمان ریشه دندان درمانی غیر قابل پیش بینی است و احتمال درد و عفونت بعد از عصب کشی و متعاقب آن کشیدن دندان وجود دارد.
2- در صورتیکه مقدار عفونت کم بوده و ریشه دندان را درگیر نکرده باشد و فقط مربوط به استخوان و لثه اطراف دندان باشد . بعد از استفاده ی داروهای ضد عفونت مشکل برطرف می شود .
3- یکی از علل عفونت و تورم بعد از عصب کشی ، نفوذ مواد ریز شده باقیمانده عصب در هنگام عصب کشی به نوک ریشه دندان و داخل بافت دور دندان است که معمولاً غیر قابل پیشگیری است، و در صورتیکه مقاومت بدن مناسب باشد سریع این مواد جذب و درد وعفونت بر طرف خواهد شد .
4- یکی دیگر از علل عفونت ودرد بعد از عصب کشی وجود ضایعه و عفونت در استخوان و لثه اطراف دندان عصب کشی شده است ، ترشحات این عفونت معمولاً قبل از عصب کشی از طریق حفره موجود در پوسیدگی دندان خارج شده و به همین دلیل این عفونت قبل از عصب کشی خود را نشان نمی دهد و بعد از عصب کشی و بسته شدن راه خروجی ترشحات عفونت ، این ترشحات در جستجوی راهی برای خروج بوده که ایجادفشار در نوک ریشه دندان شده و باعث تورم و درد می شود.
5- ممکن است بگویید مگر دندان عصب کشی نشده پس چرا باید درد داشته باشد؟
در حالت طبیعی دندان جلو دارای یک عصب، دندانهای آسیا دو ، سه ویا بعضی اوقات چهار عصب هستند،علاوه بر این عصب ها دندان ممکن است دارای چندین عصبچه یا عصب کوچک ویا عصب فرعی باشد، به وسیله عکس و پیشرفته ترین وسایل می توان عصب های اصلی و بزرگ را پیدا کرد ولی پیدا کردن و کشیدن عصبچه ها بسیار سخت و تقریبا غیر ممکن است .و عدم بر داشتن این عصبچه ها یکی از دلایل درد بعد از عصب کشی است که معمولا بعد از چند روز برطرف می شود.و تقریباً مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نخواهد کرد .
6- اگر دندانی قبلاً عفونت داشته و متورم شده است تقریباً میتوان گفت که عصب کشی آن دندان ناموفق خواهد بود
7- اگر بعد از عصب کشی دندانی دچار عفونت شده و مرتب دردناک باشد اگر دندان جلو باشد با جراحی میتوان عفونت را خارج کرد که هزینه جداگانه ای از بیمار دریافت خواهد شد و اگر دندان دچار عفونت شده، آسیا باشد باید آنرا کشید
8. بعد از عصب کشی نیاز به روکش دندان دارید تا از پوسیدگی دوباره جلوگیری شود.