این روزها با وجود جراحی های زیبایی مانند جراحی بینی و گونه می توان برای تغییر چهره و نزدیک شدن به چهره ایده آل اقدام کرد. حالا در این گیرو دار علاوه بر این جراحی های رایج جراحی های دیگری هستند که می توانند در این فهرست جای بگیرند و چه بسا پرطرفدار هم باشند. جراحی زیبایی فک یکی از همین انواع است. اگر این روزها زیادی مقابل آینه ایستاده اید و اتفاقا به این نتیجه رسیده اید که فک شما بیش از حد در چهره تان فرصت مانور دادن پیدا کرده و دست بر قضا اجازه خودنمایی از سایر اعضای صورت را از آنها سلب کرده است، پس اصلا بعید نیست برای حل و فصل ماجرا فکر جراحی زیبایی فک هم به ذهنتان خطور کند.
اما بهتر است قبل از اینکه برای جراحی اقدامی کنید یا تصمیمی بگیرید از همه انواع و البته همه ماجرهای آن سر در بیاورید و بعد تصمیم بگیرید که آیا این آمادگی را دارید یا خیر.
چه موقع جراحی انتخاب میشود ؟
چندین دلیل برای انتخاب جراحی فک به همراه ارتودنسی جهت اصلاح عدم تطابق دندانی ـ فکی وجود دارد که به ترتیب زیر است :
1) وقتی درمان ارتودنسی به تنهایی نتواند مشکل را اصلاح کند مثل موارد زیر
الف- ناهنجاری های مادرزادی فک وصورت
ب ـ اختلال در رشد فک ها
ج ـ سابقه ضربه قبلی که به علت شکستگی فک ها اختلال تطابق بوجود آمده است.
2) جهت بهبود عملکرد فک :
با عمل جراحی فک علاوه بر ارتودنسی و نتیجه بهتر زیبایی ، عملکرد فک که شامل جویدن غذا و صحبت کردن هم میباشد بهبود می یابد.
3) برای افزایش نتیجه طولانی مدت ارتودنسی جراحی فک لازم است . در بسیاری از موارد درمان ارتودنسی به تنهایی ، نتیجه قابل قبول به صورت موقتی میباشد.
وقتی که مشکلات دندانی به علت انبورمالیتی زمینه ای در فک ها میباشد ممکن است موقعیت دندانها پس از ارتودنسی به حالت قبل برگردد.
جراحی فک ها باعث افزایش نتیجه طولانی مدت میگردد.
4) جراحی فک باعث کاهش زمان درمان میشود.
در بعضی از موارد هم می تواند ارتودنسی به تنهایی انجام داد و هم ارتودنسی به همراه جراحی فک .
ترکیب جراحی فک به همراه ارتودنسی با حرکت دادن استخوانهای فک به موقعیت مناسب زمان درمان را به صورت قابل ملاحظه ای کوتاه میکند.
5) جراحی فک علاوه بر اصلاح موقعیت دندانها باعث بهبود ظاهر صورت هم میگردد.
6) جراحی فک به خصوص در موارد جلوآوردن فک پائین باعث بهبود تنفس میگردد. بسیاری از بیماران و افرادی که دچار کوچکی و کمبود رشد فک پائین هستند از مشکلات تنفسی در موقع خواب به صورت قطع متناوب نفس رنج می برند . مشکلات تنفسی هنگام خواب باعث خستگی در روز ، افزایش احتمال سکته مغزی و افسردگی میگردد.
7) جراحی فک باعث بهترشدن صحبت کردن میشود.
اصلاح موقعیت فک و دندانها باعث اثر مثبت روی گفتار و نوع تلفظ کلمات میگردد.
عمل جراحی فک و ارتودنسی به همراه گفتاردرمانی در بعضی مواقع لازم است .
8) جراحی فک باعث بهبود درد مفصل فک میشود.
بیمارانی که از درد در مفصل فک و یا عضلات فک شاکی هستند بعد از بهبود موقعیت فک احساس بهبود درد میکند.
دهان بسته، دهان باز
برای جوش خوردن استخوان بعد از جراحی، یا دهان با سیم بسته می شود و فرد تقریباَ نمی‌تواند دهان را باز کند، یا اینکه با پیچ و پلاک‌های خاصی قطعات استخوانی در داخل فک ثابت مي شوند و دهان بیمار کاملاَ باز میشود.این دو روش هیچ ارجحیتی به‌هم ندارند و به‌کار بردن آنها بیشتر سلیقه ای ست.البته در شرایط خاصی بهتر است دهان با سیم بسته شود اما بطور کلی امروزه بعد از اکثر جراحی‌ها از روش تثبیت با پیچ و پلاک استفاده میشود و بیمار می تواند دهان خود را باز کند.
کلاَ جوش خوردن استخوان یک ماه و نیم طول می‌کشد اما پیچ و پلاک‌ها آنقدر مقاومت دارند که بیمار قبل از جوش خوردن کامل استخوان بتواند رژیم غذایی عادی داشته باشد. یک نکته جالب درباره روش بستن دهان اینکه خیلی از بیماران بعد از جراحی و به‌کار بردن این روش مقداری وزن کم می کنند و بابت این قضیه حتی خوشحال هم هستند.گرچه هدف ما لاغر کردن بیمار نیست اما بعضاَ در روش دهان بسته این اتفاق می افتد.در واقع برای افراد پرخور شاید این فرصتی باشد تا به کم خوردن عادت کنند.
روش های جدید در جراحی
با بکار گیری تکنولوژی تصویربرداری دیجیتال، مزایای زیبایی و عملکردی جراحی ارتوگناتیک را پیش از عمل می توانیم برای بیمار به نمایش بگذاریم. طرح ریزی درمان به کمک کامپیوتر مدت زمان درمان را کاهش و بازدهی کلی جراحی را افزایش می دهد. مواد جدید نظیر صفحات تیتانیوم ثبات، استحکام و قابلیت پیش بینی درمان را افزایش می دهند. این پیشرفت ها در تکنولوژی، روش ها و تجهیزات، دوره بهبود بعد از جراحی را کوتاهتر نموده و به بیمار اجازه می دهد که بعد از عمل زودتر به زندگی عادی بازگردد.
غذا خوردن بیمار بعد از عمل به چه صورت است ؟
در چند روز اول رژیم مایعات و یا سوپ صاف شده ارجح است.از روز هفت تا هفته دوم رژیم بیمار شامل غذای نرم مثل کته پلو ، تخم مرغ له شده که نیاز به جویدن ندارند ، میباشد.بعد از هفته دوم به تدریج ماهی له شده ، قطعات کوچک گوشت له شده و یا مرغ له شده میباشد.توجه :آب میوه تازه در کل دوره بعد از عمل جهت جلوگیری از کمبود ویتامین توصیه میشود . در ضمن رژیم غذایی اکثر بیماران بعد از هفته ششم تقریباً طبیعی میشود.
ورزش کردن یا فعالیت حرکتی بیمار بعد ازعمل چگونه است ؟
در چند روز پس از عمل بیمار بهتر است فعالیت خود را محدود نماید ، معمولاً راه رفتن آرام در داخل خانه توصیه میشود.
بعد از ده روز فعالیتهای محدود شامل رفتن به مدرسه یا دانشگاه و یا حضور در محل کار امکان پذیر است که البته به وضعیت بیمار و وسعت عمل این زمان متغیر است.انجام فعالیت های ورزشی سنگین بهتر است بعد از چند ماه و طبق صلاحدید دندانپزشک باشد.
در اینجا نمونه های مختلف از اختلالات فک و دندان را با عکسهای بیماران دندانپزشکی که با رضایت کامل ایشان چاپ شده است را نمایش می دهیم.
برخی ناهنجاری ها که ممکن است نیاز به جراحی فک داشته باشند عبارتند از:
اپن بایت شدید (فاصله بین دندانهای بالا و پایین هنگامی که دهان بسته است)
ضربه به صورت یا نقایص جنینی
چانه کوچک
جلو بودن فک
ناتوانی در رساندن لب ها به یکدیگر بدون چروک شدن
تنگی شدید فک بالا
مشاهده لثه بیش از حد هنگام لبخند زدن