ارتودنسی زودهنگام مرحله ای از درمان ارتودنسی قلمداد میشود. روند رشد کودک بهگونهای است که مشکلات بینظمی دندان خودبهخود اصلاح میشود. با مرحلهبندی درمان میتوان مشکلات ارتودنسی زودهنگام و آینده را برطرف کرد. به بیان ساده، ارتودنسی زودهنگام به مفهوم درمان بینظمی دندانها به محض تشخیص است. معمولا متخصصان ارتودنسی براین باورند تمامی کودکان باید قبل از 7 سال سالگی یک معاینه ارتودنسی بر روی دندانهایشان صورت گیرد. طی ارتودنسی پیشگیری، کودکان در سنین خیلی پایین تحت درمان قرار میگیرند (معمولا بین 7 تا 11 سال) و بهره کافی را از مراحل بعدی رشد دندان ببرند. بیماران در چنین سنوسالی از درمان استقبال میکنند و پذیرای آن هستند. ارتودنسی زودهنگام از کشیدهشدن دندانهای بیشتر جلوگیری میکند و در نهایت با نتایج بهتری همراه است.
درصورتیکه درمان ارتودنسی از سنین پایین آغاز شود دیگر نیازی به انجام آن در سن بلوغ نیست، و بدینترتیب احتمال کشیدن دندان یا جراحی آینده را به حداقل میرسد. اگر فرزندتان بین سنین 7 و 8 سال قرار دارد و نیاز به مراقبت ارتودنسی دارد، والدین موظف هستند هرچه سریعتر او را به یک متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک معرفی کنند. متخصصین کلینیک دندانپزشکی ما معاینات اولیه را بر روی کودک انجام خواهند داد و بهترین راهحل برای بازگردادن خندهای زیبا به چهره کودکتان را ارائه میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر یا تعیین وقت قبلی با شمارههای تماس حاصل فرمایید.
مزایای ارتودنسی پیشگیری
در مورد بیماران خردسالی که علائم آشکار درمان ارتودنسی در آنها بروز کرد، ارتودنسی زودهنگام مزیتهای بعدی را برای آنها به همراه دارد:
- هدایت شدن فرآیند رشد فک
- تنظیم شدن پهنای قوس دندان بالایی و پایینی
- هدایت دندانهای دائمی تازه درحال رشد در وضعیت مطلوب
- کاهش خطر آسیب ضربهای به دندانهای جلویی فک بالا
- کمک به رفع عادات آسیبرسان دهانی همچون مکیدن انگشت که ممکن است باعث عارضه اپن بایت شود.
- کاهش یا برطرف کردن مشکلات بلعیدن غیرطبیعی و برخی اختلالهای کلامی
- بهتر کردن ظاهر صورت و اعتمادبهنفس
- ساده شدن و کاستن از مدت زمان درمانهای کامل ارتودنسی در آینده
- کاهش شانس بههم فشردهشدن دندانهای دائمی (دندانهایی که باید دربیایند ولی درنیامدهاند) و حفظ و ایجاد فضای کافی برای درآمدن دندانهای دائمی
علائم انجام ارتودنسی پیشگیری
درصورت مشاهده هر یک از علائم زیر درمان ارتودنسی پیشگیری به نفع بیمار است:
- آسیب دیر یا پیشازموعد دندانهای دائمی
- سختشدن عمل جویدن
- از دهان نفس کشیدن
- مکیدن انگشت شصت
- جابجاشدن، بینظمی و تحت فشار بودن دندانها
- فکها خیلی به سمت جلو متمایل شده باشند.
- گازگرفتن لپها یا کام دهان
- وقتی دندانهای جلویی روی هم قرار نگیرند یا این تماس غیرطبیعی باشد.
- عدمتوازن در ظاهر چهره
- دندان قروچه کردن
روش های ارتودنسی پیشگیری
وسیع کننده کام
وسیع کننده کام یکی از رایجترین ابزار درمانی ارتودنسی پیشگیری قلمداد میشود. این وسیله قادر است مشکل کراس بایت و شلوغی دندانها را برطرف کند. علاوهبر این بازکنندهها از رشد نامتقارن فک نیز پیشگیری میکنند. وظیفه اصلی آنها عریض کردن استخوان، تغییر وضعیت دو دندان و ساختار استخوان میباشد. وسیع کننده کام یا اکسپاندر زمانی بیشتری کارایی را دارند که از آنها در سنین پایین و درست وقتی فک تازه در حال رشد کردن است، استفاده شوند. وسیع کننده کام دستساز است و معمولا متناسب با اندازه دندانهای آسیاب دائمی بزرگ طراحی و ساخته میشوند. این ابزار با پیچ سفت میشوند و پیچ آن تاحدی چرخانده میشود که اجازه باز شدن بیشتر استخوان کام را بدهد. این ابزار معمولا 6 تا 10 ماه داخل دهان کار گذاشته میشوند.
بریس جزئی
یکی دیگر از روشهای رایج ارتودنسی پیشگیری، استفاده از بریس جزئی است. اگر دندانها چرخیده باشند، فاصله بین آنها افتاده باشد یا ترازشان بهم خورده باشد، لزوما از بریس برای حرکت دادن آنها استفاده میشود. بریس را میتوان بر روی دندانهای جلویی بالا و پایین قرار داد و معمولا فقط از 4 تا 6 براکت (پایه فلزی) استفاده میشود.
فضا نگهدار
درمان ارتودنسی پیشگیری همواره با جابجایی دندانها یا فک صورت نمیگیرد. بعضیاوقات این درمان به سادگی فراهم ساختن فضا برای رشد دندانهای دائمی است. استفاده از ابزار فضا نگهدار نمونهای این نوع درمان است. این وسیلهای کوچک است و بعضیمواقع در محل افتادن دندان شیری یا دندانهای شیری که زودتر از موعد از دست رفتهاند، استفاده میشود. این وسیله معمولا فلز و اکریلیک ساخته میشود و فضای مناسب برای رشد دندان دائمی را فراهم میسازد. در بسیاری موارد مشاهده شده با فراهم کردن چنین فضایی دندان دائمی در موقعیت صحیح خود رشد میکند و دیگر نیازی به تغییر وضعیت آن نیست. این روش دقیقا مصداق همان گفته معروف پیشگیری بهتر از درمان است.
وسیله ترک عادت
شاید در برخی موارد نیازی به استفاده از ابزار جهت درمان پیشگیری نباشد. برای مثال، اگر کودکی عادت مکیدن انگشتش به طور طولانی دارد (بعد از 3 سالگی هم ادامه داشته باشد)، ممکن است مشکلات جدی را برای او بوجود بیاورد از جمله اپن بیت، جاییکه دندانهای بالا و پایین قادر به برقراری تماس فیزیکی بایکدیگر نیستند و فضای خالی بین دندانهای جلویی بخصوص حین خندیدن کاملا مشهود است. شاید بکارگیری تکنیکهای آموزشی انگیزه کافی جهت تغییر عادت اشتباه کودکان خردسالان را فراهم آورد: شکل سادهی از اصلاح رفتار. درصورت موفقیتآمیز نبودن این روش درمانی، وسایلی همچون تانگ کریب (قفس زبانی) میتواند عادت آسیبآور را برطرف سازد.
ابزار فانکشنال
ابزار فانکشنال نوع دیگری از ابزار ارتودنسی پیشگیری محسوب میشود. کاربرد اصلی این وسیله تحت تاثیر قرار دادن فعالیت ماهیچهای و رشد استخوان در فک درحال رشد، و هدف نهایی شکلدهی و کمک به طرز قرارگیری صحیح استخوانهای فک بیمار است. ثابت شده استفاده بهموقع از ابزار فانکشنال ممکن است از انجام درمانهای پیچیدهتر بعدی مثل کشیدن دندان یا حتی جراحی ارتوگناتیک پیشگیری کند. دستگاه هربست و توین بلاک، دو ابزار فانکشنال و پرکاربرد هستند و به منظور برطرف کردن اوربایت حاد طراحی شدهاند. دستگاه هربست مجهز به دو پایه فلزی کوچک است و هدف آن وصل کردن فک بالا و پایین میباشد؛ طرزکار این دو پایه بهگونهای است که فک پایینی را مجبور میکند به سمت جلو رشد داشته باشد. توین بلاک از دو قطعه بالایی و پایینی تشکیل شده و بر روی دندانهای بالا و پایین قرار میگیرد؛ زمانیکه دهان بسته شد، این قالبها طوری بهم نزدیک میشوند تا فک پایین را به سمت جلو هدایت کند.
هدگیر
ممکن است دندانپزشک برای کمک به اصلاح بیرونزدگی فک و دندان وسیله پیشگیریکننده دیگری بنام هدگیر (به هدگیر فیسبو هم معروف است) را به بیمار توصیه میکنند. بخشی از وسیله هدگیر در خارج از دهان قرار دارد و وظیفه آن ایجاد نیروی کافی برای حرکت صحیح دندانها و هدایت روند رشد فک و صورت است. این وسیله با کمی عقب راندن دندانهای آسیاب فضای بیشتر برای رشد دندانهای رویهم افتاده ایجاد میکند و شاید دندانپزشک استفاده از آن را فقط برای مدتکوتاه (فقط یک شبانه روز) تجویز کند.
کشیدن دندانهای کودک
با آنکه کشیدن دندان اغلب امری اجتنابناپذیر است، ممکن است بعضی مواقع بهترین راهحل باشد. برای مثال کشیدن بهموقع دندانهای نوزاد اجازه رشد صحیح دندان دائمی را میدهد. مزیت بارز این کار زمان پیشگیری از وارد شدن آسیب به دندانهای نیش مشخص میشود، منظورمان دندانها یا ساختارهای آناتومی دیگری است که در رشد آنها مشکل ایجاد میکنند و مانع از درآمدن دندانهای نیش در جهت صحیح میشوند. متخصص ارتودنسی به کمک عکسبرداری اشعه ایکس میتواند زمان آسیب وارد شدن به دندان نیش درحال رشد را پیشبینی کند. با کشیدن بموقع دیگر دندانهای کودک میتوان از آسیب وارد شدن به دندانهای نیش سالم پیشگیری کرد.
1 دیدگاه