عصب کشی دندان

چرا بیماران از عصب ‌کشی دندان می‌ترسند؟

واقعیت این است که عصب کشی دندان نباید برای بیمار ترسناک باشد، چون با بی‌حسی موضعی حین کار، دردی احساس نخواهند کرد. بعد از تمام شدن کار هم با مصرف ضددرد‌ها در یکی دو روز اول، دردی بعد از درمان حس نخواهد کرد، اما یک تجربه ناخوشایند قبلی یا آنچه اطرافیان بیمار به او منتقل می‌کنند، باعث می‌شود به ترمیم ریشه دندان بدبین شود و از آن هراس داشته باشد!

اصطلاح رایج «عصب‌کشی» هم که ترکیبی از واژه‌های «عصب»، «کشتن» یا «کشیدن» است، استرس بیشتری به بیماران منتقل می‌کند، در حالی که اصطلاح درست «درمان کانال ریشه» است.توضیح کاری که در درمان ریشه (همان عصب‌کشی) انجام می‌شود، ساده است.دندان‌پزشک بعد از برداشتن پوسیدگی‌ها یا نسج دندانی، به کانال‌هایی که داخل ریشه دندان قرار دارند، دسترسی پیدا می‌کند.

این کانال‌ها فقط حاوی عصب نیستند و حتی در بعضی موارد عصب آنها ممکن است به علت کاهش خونرسانی، از بین رفته باشد، اما باکتری‌ها و محصولات آنها در این کانال‌ها وجود دارند.به علاوه، عروق خونی، سلول‌های مختلف و حتی احتمالا عروق لنفی در این کانال‌ها وجود دارد.این کانال‌ها که با پوسیدگی یا ورود میکروب‌ها از ترک‌ها آلوده شده‌اند، عفونت را تا پای ریشه می‌برند و باعث می‌شوند در اثر واکنش‌های التهابی، استخوان دور ریشه دندان دچار التهاب و تحلیل شود و از بین برود.

روش عصب کشی

کاری که دندانپزشک انجام می‌دهد، این است که جلوی این روند را قبل از رخ دادن بگیرد یا اینکه بعد از اتفاق افتادن، آن را درمان کند.این کار با خارج کردن محتویات کانال ریشه و تمیز کردن آنها، شکل دادن کانال‌های ریشه به نحوی که مواد دارویی شستشودهنده تا انتهای کانال‌ها برسد و در آخر با پرکردن کانال‌های ریشه طوری که کاملا چفت و بست شوند و امکان عبور میکروب‌ها و محصولاتشان از مسیر آنها کاهش یابد، انجام می‌شود.

این اقدام‌ها، یک تا سه جلسه طول می‌کشند. درمان کانال ریشه (عصب‌کشی) به هیچ‌وجه درمان دردناک یا ترسناکی نیست و فقط درصد خیلی کمی‌ از بیماران بعد از تمام شدن کار، ممکن است دچار درد شدید شوند که آن نیز در نهایت با داروها قابل کنترل است، بنابراین از عصب‌کشی در دندانپزشکی نترسید. همچنین بعد از عصب کشی به منظور تسکین درد می توان از کیسه یخ، قرقره کردن آب نمک و … استفاده نمود.

مواردی که باید عصب کشی انجام شود :

هنگامی که پوسیدگی از مینا و عاج گذشته باشد و به عصب رسیده باشد، در این مواقع عصب دندان عفونی شده و باید تخلیه گردد. در غیر این صورت، عفونت از راه کانال دندان به بافت زیر ریشه انتقال پیدا می کند و منجر به تشکیل کیست های عفونی شده و نسوج و استخوان فکین را درگیر می کند.مزمن شدن این حالت ممکن است درمان ریشه را با اشکال روبرو کند و نهایتاً، به از دست رفتن دندان و مقداری از بافت همجوار آن منجر بشود.در شکستگی دندان، اگر خط شکست از عصب گذشته باشد در این صورت، عصبی که با محیط خارج در تماس قرار گرفته باید تخلیه شود.

ضربه به دندان

وارد شدن ضربه به دندان، این ضربه می تواند در گذشته ها اتفاق افتاده باشد یا اینکه به علت وارد شدن ضربات سبک ولی مزمن، که گاهی به علت مرتب نبودن دندان ها از یک دندان به دندان دیگر وارد می شود اتفاق بیفتد. ضربه وارده در انتهای ریشه التهاب ایجاد می کند و باعث قطع خون رسانی به دندان و مرگ عصب دندان یا به اصطلاح، نکروز عصب می شود.بافت مرده دندان به مرور فاسد شده و باید از دندان خارج شود.در غیر این صورت عفونت به بافت همجوار انتقال می یابد.

گاهی اوقات عصب دندان درگیر پوسیدگی نمی شود ولی، پوسیدگی خود دندان به قدری پیشرفته است که نمی توان بدون عصب کشی، دندان را ترمیم کرد، یعنی برای به دست آوردن فضایی جهت گیر دادن مواد ترمیمی باید از فضای داخل پالپ و کانال استفاده کرد که به آن عصب کشی اجباری گفته می شود.

عصب کشی به منظور زیبایی: گاهی اوقات ممکن است که دندان در جای خود قرار نگرفته باشد مثلاً خارج از قوس فکی قرار گرفته باشد. اگر این دندان را تراشیده و با یک روکش آن را در فضای مناسب قرار دهیم خواه نا خواه عصب دندان را درگیر خواهیم کرد و به همین دلیل، قبل از ساخت روکش باید دندان عصب کشی شود.
از مواد نادر عصب کشی زمانی است که، بیمار به هر دلیل دندان دردناک دارد که با ترمیم، درد از بین نمی رود و چاره ای جز قطع و بیرون کشیدن عصب نداریم.

تیرگی دندان

تیرگی دندان بعد از عصب کشی یک امر شایع است. علت این است که، گلبول های باقی مانده در نسج دندان به مرور از بین می روند و به اصطلاح دندان دچار خون مردگی می شود. این تیرگی را با روش بلیچینگ داخلی کانال  و چمبر می توان  برطرف کرد ولی درمان اصلی، روکش کردن دندان بعد از عصب کشی است.دندان عصب کشی شده مثل گیاهی می ماند که ریشه اش قطع شده باشد و به مرور زمان انعطاف پذیری خود را از دست می دهد و ترد و شکننده می شود و اگر روکش نشده باشد شاید به مرور زمان بشکند.

باندینگ کامپوزیتی محلولی است که در آن از رزین کامپوزیتی برای بهبود شکل دندان‌ها و زیباسازی لبخند استفاده می‌شود. کامپوزیت دندان  برای ترمیم دندان‌های شکسته و لب‌پر شده، لک‌شده یا تغییر رنگ داده و دندان‌های فاصله‌دار کاربرد دارد. این درمان در یک جلسه به اتمام می‌رسد. دندانپزشک ماده کامپوزیتی همرنگ را روی دندان می‌زند و آن را با لیزر یا نور مخصوص سفت می‌کند.

عصب کشی را می‌توان هم در بزرگ‌سالان (دندان‌های دائم) و یا هم در کودکان (دندان‌های شیری) انجام داد. عصب کشی دندان کودکان برای حفظ دندان‌های شیری آنها برای جویدن و صحبت کردن بسیار مهم است. همچنین آن‌ها فضای موردنیاز دندان‌های دائمی را که قرار است در آینده جایگزین آن‌ها شود، حفظ خواهند کرد.

عمر یک روکش چقدر است؟

عمر یک روکش دندان بسته به رعایت بهداشت بیمار بین 5 تا 15 سال است. توجه داشته باشید که عادات دهانی شما هم در عمر آن مؤثر است. به طور مثال دندان قروچه ، جویدن ناخن، باز کردن اجسام با دندان، گاز گرفتن اجسام سخت و … بر طول عمر یک روکش بسیار مؤثر خواهد بود.

آیا روکش نیاز به مراقبت‌های خاص دارد؟

 توجه داشته باشید یک روکش نمی‌تواند دندان پایه خود را از پوسیدگی و یا بیماری لثه مجاور خودش محافظت نماید. توجه داشته باشید یک دندان با روکش را می‌بایست حتی بهتر از دندان طبیعی با یک بهداشت خوب محافظت نمائید.

هزینه این نوع درمان به میزان پیچیدگی مشکل و اینکه کدام دندان نیاز به درمان دارد، متغیر است. درمان دندان‌های آسیاب از همه سخت‌تر بوده و معمولاً هزینه آن بالاتر است. اکثر بیمه‌ها تا حدودی درمان ریشه دندان را پوشش می‌دهند.

به طور کلی، هزینه عصب کشی دندان و درمان ریشه دندان و ترمیم دندان طبیعی ارزانتر از گزینه کشیدن دندان تمام می‌شود، در کشیدن دندان عقل و دیگر دندانها   برای جلوگیری از کج شدن دندان‌های مجاور و همچنین جلوگیری از کاهش توانایی جویدن، می‌بایست به جای دندان کشیده شده یک ایمپلنت یا پل قرار داده شود. معمولاً این اعمال پرهزینه‌تر از عصب‌کشی و ترمیم دندان هستند.